Sharat odpowiadał na nasze pytania 18 - 20.07 2008
piątek, 25 lipca 2008
Podczas warsztatu z Sharatem mieliśmy możliwość zadawania Mu pytań. Sharat z dużym zaangażowaniem i dowcipnie na wszystkie odpowiadał. Poniżej prezentujemy zapis pytań i odpowiedzi, które miały charakter bardziej ogólny.
Podczas praktyki powiedziałeś, że może pojawić się ból i że musimy przejść przez ten ból i wykonywać tę pozycję. Jak rozpoznać, kiedy ból jest dobry, a kiedy ból jest zły? W jaki sposób omijać lub pracować ze złym bólem?To bardzo dobre pytanie, nieprawdaż? To pytanie dotyczy nas wszystkich tutaj. Niestety, odpowiedź nie jest prosta. Kiedy ból się kończy wraz z zakończeniem asany to oznacza, że ból był dobry. Ale kiedy ból pozostaje na pozostałą część dnia - wtedy musisz przyjrzeć się swojej technice. To dotyczy wchodzenia i wychodzenia z pozycji, które są częścią asany. Chyba nie da się prościej odpowiedzieć na to pytanie.
Uczenie jest proste. Każdy, każde ciało zarówno stare jak i młode jest zdolne do czucia i do wyczucia instrukcji, za którą powinno podążać. Nie chodzi tutaj o zakres, o elastyczność, to nie dotyczy siły i nie chodzi o ilość energii ani wytrzymałość. To są jakości, które tracimy w miarę starzenia się. Te rzeczy nie ulegają wątpliwości, że tak się dzieje, a więc nie jest to obiektem naszej uwagi. Nawet starsza osoba może praktykować jogę. Ma to związek z naszą uważnością, świadomością, a nie z naszymi umiejętnościami. Osoba, która jest sztywna i zaczyna zwracać się do wnętrza być może robi tę pozycję lepiej niż ta, która z łatwością zakłada nogę na głowę. Więc tak naprawdę nie ma różnicy. Naszym celem jest praca nad równowagą, praca zrównoważona. Po to, żeby tworzyć równowagę potrzeba uważności. Nie potrzebujesz tych trzech jakości, o których tutaj powiedzieliśmy. Jednak jeżeli chcesz pozostać w pozycji długo - wtedy potrzebujesz wytrzymałości.
Gdy osoby w starszym wieku zaczynają praktykę, ich trwanie w asanie ma być trochę krótsze? Czy to jest jedyna różnica?
Wejdźmy nieco głębiej. To nie zależy od wieku, to nie zależy od płci. W większości przypadków kiedy wykonujesz pozycję - jesteś leniwy(a). Kiedy zdajesz sobie sprawę, że to lenistwo nakazuje Ci wyjść z pozycji, wtedy powinieneś się zmusić. Jeżeli w pozycji poszukiwałeś różnego rodzaju pracy, pomagającej Ci rozciągnąć kręgosłup, ale to się nie udało musisz się poddać, musisz poszukać innego ułożenia, które pozwoli Ci tę pracę wykonać. Nie stosuj gotowych recept. Zabierz ze sobą zrozumienie. Powtarzam, że jesteśmy istotami inteligentnymi. Niektóre rzeczy pojawiają się w nas, przed nami, by nas powstrzymać od działania. Czasami praktykujcie z przyjaciółmi, którzy Was będą korygować. Jesteśmy bardziej otwarci na to, co mówią nasi przyjaciele. Wielcy nauczyciele niekoniecznie są Twoimi najlepszymi nauczycielami. Jeżeli chodzi o mnie - moim najlepszym zajęciem w przeszłości było siedzieć i oglądać przechodniów. Byłem w stanie żyć życiem tych przechodniów. Ponieważ każdy z nas emanuje jakąś konkretną energię. Można poczuć tę energię, przechodząc obok. Widzimy u innych wszystkie wewnętrzne przeszkody. Wtedy można zrozumieć, że być może my mamy taką samą przeszkodę, jaką widzimy. To nieomal natychmiast rozpuszcza twoją przeszkodę. Nie miejcie ze sobą opinii ani idei na temat czegoś. Opinie i poglądy i tak zmieniają. Poglądy, które miałeś w zeszłym roku tracisz w tym roku. Obserwując rzeczy pozostańcie pustymi. Wtedy czujecie i uczycie się. W chwili kiedy powiedziałaś, że jesteś stara, od razu miałaś mniejszą energię. Ja mówię, że jestem młody. Jestem młodszy, niż wtedy kiedy byłem młody - taki jestem!
Wszyscy jesteśmy w jakiś sposób uwarunkowani. Jesteśmy jednak w jakiś sposób różni od naszego sąsiada. Większość z nas będzie popełniała pomyłki w tym obszarze, w jakim jest uwarunkowana. Jest to kwestia indywidualności. Z czymś przychodzimy, musimy dowiedzieć się, że z tym właśnie mamy pracować. Każde takie wcześniejsze uwarunkowanie będzie nas oddalało od równowagi. Praktykujecie z taką nierównowagą poprzez obserwację. Po to, by móc obserwować musicie być uważni, świadomi. Kiedy stajecie się świadomi zaczynacie akceptować. Kiedy nie akceptujecie, stajecie się negatywni. Tylko przez akceptację znajdujecie drogę do zniesienia nierównowagi bez przemocy na ciele, bez agresji. O tym wszystkim łatwo jest mówić, ale nie tak łatwo to robić. Zazwyczaj, kiedy jest jakieś uwarunkowanie, nie jesteśmy zdolni go dostrzec. W tym celu potrzeba nauczyciela. Najlepiej takiego nauczyciela, który potrafi faktycznie wejrzeć również w głąb siebie i swoich uwarunkowań, aby dostrzec też uwarunkowania u innych. Potrafi dostrzec i pomóc Wam. To jest najlepszy dowód na to, że znajomość asan nie jest równoznaczna ze staniem się nauczycielem. Asana powinna być całkowicie eksplorowana, doświadczona, przeżyta. Wszystkie te uwarunkowania, z którymi przychodzi nauczyciel muszą być przez niego przepracowane. Wtedy ta osoba staje się wystarczająco wykształcona i doświadczona żeby móc korygować innych.
Dla mnie powodem funkcjonowania nauczyciela jest poprawianie. Inaczej wystarczyłoby video. Ktoś pokazuje, Ty robisz - tańsze rozwiązanie. Można włączyć pauzę, iść coś przegryźć, zadzwonić, coś ugotować. Bardzo wygodne tak wyłączać nauczyciela, kiedy Ci odpowiada. Jak wobec tego unikać krzywdzącego poprawiania?
To, że masz takie doświadczenie, że któryś z nauczycieli doprowadził do krzywdy, nie znaczy, że powinieneś generalizować cały układ między studentem a nauczycielem. Od 1985 roku, od kiedy uczę, potrafię wymienić jedną osobę, której zdarzyło mi się uczynić krzywdę. A tylko dlatego, że ona naciskała, żeby zrobić coś, czego ja nie chciałem, żeby ona zrobiła. Być może któremuś nauczycielowi zdarzyło się wyrządzić taką krzywdę - nie wiem. Jeśli nauczyciel dokonuje korekty kierując się ego, wtedy istnieje możliwość, że wyrządzi krzywdę. Ale jeżeli nauczyciel wykonuje tę poprawkę kierując się współczuciem, wtedy zrobienie komuś krzywdy nie jest możliwe.
Kiedy jest problem, którego nie rozumiem, wtedy studiuję, zaglądam do książek. Nie zapominajcie, że każdy problem natury fizycznej ma również swoją warstwę głębszą, psychiczną. Musicie to pojmować jako całość. Jeżeli chcesz ich uczyć czegoś, co jest dla nich dobre, ale oni tego nie chcą, wtedy utknęłaś. Jeśli w zajęciach uczestniczą osoby, które są w jakiś sposób zmuszone do tego, a nie przychodzą z własnej, nieprzymuszonej woli, wtedy musisz znaleźć coś, co ich przyciągnie. Twoim zadaniem jako nauczyciela nie jest przekazywanie wszystkiego, co wiesz, ale obudzenie ufności i przyjaźni w uczniach. Wtedy oni staną się na ciebie otwarci, wtedy będą Ciebie słuchać. Jakie są najważniejsze elementy w świecy, w sarvangasanie poza rozluźnieniem szyi, o którym dzisiaj była mowa podczas praktyki?
Pozycja odwrócona oznacza "głowa w dół, nogi do góry". To są pozycje, w których dostarczana jest energia. Powiedzieliśmy dzisiaj, że ważną rzeczą jest rozciąganie kręgosłupa od podstawy w górę. Jeżeli wykonujesz taką pracę, to podnosisz energię z dołu w górę. Kiedy wykonujesz pozycje odwrócone - ten proces dokonuje się sam. Zasadą, którą powinniśmy się kierować podczas praktyki pozycji odwróconych jest utrzymanie wolności i przestrzeni w tym obszarze, gdzie ta energia powinna płynąć. Pracujcie w taki sposób, znajdźcie takie ułożenie, w którym czujecie, że Wasze ciało jest doenergetyzowane.
Aby się tego nauczyć praktykujemy jogę. Co innego joga może nam przynieść? Nie zapominajcie o jednej rzeczy: im bardziej jesteście zrelaksowani, tym więcej macie energii. Poprzez napięcia tracimy większość naszej energii. Nie zapominajcie o tym. Kiedy rozpoznajesz wszystkie napięcia, które ograniczają Twoje ciało, wtedy masz szansę naprawdę relaksować się i budować poziom energii w ciele.
Joga daje nam możliwość penetrowania, wnikania głęboko w ciało po to, by móc dostrzec te napięcia i stopniowo się ich pozbywać. Kiedy rozpoznasz miejsce i kiedy w nie wnikniesz, kiedy nauczysz się "rozpuszczać" napięcie - wtedy się rozluźniasz. To jest ścieżka. Ale nie zwracaj się ku technice, ku gimnastyce. Dążymy przede wszystkim do relaksacji, a nie gimnastyki. Mówię o tym, ponieważ w dużej mierze joga stała się gimnastyką.
Powiedz jej, żeby nie zamykała oczu. Zanim tu przyjechałem, byłem w Wiedniu, gdzie działał Freud. Oni są z Freuda bardzo dumni. Powiedziałem im, że Patandźali pisał o tym samym, co Freud 2500 lat temu. To, co napisał Freud, znacznie subtelniej i w bardziej wyrafinowany sposób przedstawił Patandźali. Wszystkie problemy psychologiczne, a wszyscy je mamy, przejawiają się poprzez pięć rzeczy. O tym jest mowa w 1 rozdziale Jogasutr: avidia, asmita, raga, dveśa, abhiniveśa.
Avidia to niewiedza lub niezdawanie sobie sprawy z tego, co jest prawdą. Spędzamy całe życie podążając za sprawami, które ani nie pomagają nam się relaksować, ani nie czynią nas szczęśliwymi. Nie rozumiejąc, że ciało, które posiadamy i to, że w nim jesteśmy ma nas prowadzić do wolności.
Asmita to egoizm. Raga to podążanie za przyjemnościami zmysłowymi. My wprawdzie nie mieliśmy dostępu do wszystkich zmysłowych przyjemności, ponieważ dopiero co dołączyliśmy do strefy Schengen;-), ale chodzi o to, że podążamy za przyjemnościami. Nawet jeśli dostrzegamy, że one także nie przynoszą nam szczęścia.
Dveśa to niechęć czy też nienawiść. Abhiniveśa oznacza lęk. Wszystkie te cztery poprzednie przejawiają się głównie poprzez obecność tego lęku., egzystencjalnego lęku. Medytuję, praktykuję jogę cały czas myśląc o tym, że muszę zarabiać dużo pieniędzy, by przetrwać, by przeżyć, itd. Kiedy wnikniemy do swojego wnętrza i dostrzeżemy te sprawy, zrozumiemy je - wtedy dopiero możemy wyjść z pomocą do innych. Więc nie szukaj odpowiedzi na zewnątrz, doświadczaj i pracuj opierając się na swoim doświadczeniu.
Ostatnia rzecz zanim zakończymy to wczesne popołudnie. Kiedy siedzicie - czy obserwowaliście jak siedzicie? Obserwowaliście jak ja siedzę? To jest podstawa wszystkiego - Wasza pozycja, Wasza postawa. Jeżeli w sposób naturalny jesteście prosto - jesteście w równowadze. Nauczcie się tego. Właśnie po to robimy wszystkie asany. Jaki jest cel siedzenia w padmasanie, z opadniętymi ramionami? opracowała Justyna Moćko
justyna@joga-joga.pl
