Uzdrawiająca moc tańca i jogi stopionych w jedno

Joga i taniec stopione w jedno. Płynny ruch, harmonia oddechu, asan, mudr i mantr, które rozwijają się w rytm muzyki. To shakti joga, czyli joga tańca, system stworzony przez pochodzącą z Wielkiej Brytanii Sarę Avtar Olivier.

Shakti joga jest młodym systemem, ma niewiele ponad 20 lat. Jej twórczyni jest nauczycielką jogi kundalini, tancerką i gimnastyczką. Sara Avtar tłumaczy, że shakti joga przyszła do niej spontanicznie - połączyła to, co kochała najbardziej, czyli kundalini i taniec.

Błogosławieństwo mistrza jogi kundalini

Pierwszy pokaz odbył się podczas festiwalu kundalini w 1992 r. To, co zaprezentowała Avtar, spotkało się z gorącym, aprobującym przyjęciem. Postanowiła więc, że będzie doskonalić swój system. Na początku używała nazwy joga tańca lub taniec transcendentalny. W 1999 r. zaczęła zgłębiać fenomen hinduistycznej bogini Shakti (Śakti), żony Śiwy, która uosabia energię, siłę, moc działania, wolę i mądrość. Jest siłą, która porusza wszechświat, pierwiastkiem żeńskim wibrującym w każdym atomie, uruchamia odwieczny taniec życia. Śiwa jest czystą świadomością, a jego żona - świadomością w ruchu, czyli Śiwa jest tancerzem, a Śakti - tańcem. I tak powstała nazwa shakti joga.

Avtar połączyła praktykę taneczną z jogą kundalini, którą uprawia od dziewiętnastego roku życia. W 2001 r. odważyła się zaprezentować shakti jogę Yogiemu Bhajan, mistrzowi kundalini, który spopularyzował ten system na Zachodzie. - Wahałam się długo, czy to zrobić. Obawiałam się, że może mu się nie spodobać to, co robię na podstawie kundalini - opowiada Avtar. Yogi Bhajan był jednak bardzo zadowolony z tego, co zobaczył. Zachęcił Avtar do dalszej pracy i pochwalił jej kreatywność. Od tamtej pory joginka i tancerka w jednym zaczęła rozwijać i porządkować swój. W 2006 r. rozpoczęła szkolenie nauczycieli shakti jogi, a w 2008 r. miała już przygotowaną całą podstawę teoretyczną. - Każdy aspekt jest zdefiniowany - podkreśla.

"To niezwykła praktyka. Pozwala ci wyrazić siebie. Jeśli czujesz taką potrzebę, możesz podczas zajęć płakać lub śmiać się. Jesteś cały czas otoczony przez muzykę. Nikt nie mówi ci, jak tańczyć, polegasz na własnej ekspresji, możesz nawet po prostu stać z zamkniętymi oczami. To też będzie taniec, taniec z twoim wewnętrznym spokojem. Taniec shakti może być zabawny i radosny, przypomni ci o twoim wewnętrznym dziecku. Obudzi też twoją wewnętrzną kobietę, jej mądrość" - mówiła na jednym z festiwali jogi Tarandeep Kaur ze Słowenii, instruktorka shakti jogi.

Joga kundalini a shakti joga

Joga kundalini łączy różne techniki oddziaływania na umysł i ciało - ćwiczenia fizyczne, oddechowe, medytacje, mantry, mudry. Jej celem jest pobudzenie i zharmonizowanie wewnętrznych czakr, czyli ośrodków energetycznych w ciele. Dzięki praktyce osiąga się równowagę fizyczną, psychiczną i emocjonalną. Spopularyzował ją w USA i Europie Zachodniej Yogi Bhajan, hinduski nauczyciel. Swój system przystosował do potrzeb współczesnego człowieka.

Sara Avtar, która tańczyła m.in. jazz dance, tańce latynoskie i afrykańskie, ma za sobą też trening aikido i tai chi. "Dużo ćwiczeń za mną. Kiedy spotkałam się z jogą kundalini, zmieniłam sposób tańczenia, a taniec to moja modlitwa. Joga kundalini na poziomie technicznym, bazuje na ruchu, który wydarza się między dwiema pozycjami. Połączenie asan z oddechem, praca ze świadomością, fenomen powtarzalności - to wszystko sprawiło, że poczułam, jak kundalini przenika się z moją przestrzenią tańca. Moja praktyka jogi kundlini była pod wielkim wpływem mojego doświadczenia tanecznego - tłumaczy Sara Avtar. Jak podkreśla, dzięki rytmicznej harmonii tańca asany stają się miękkie, płyną.

Avtar opowiada, że spotkała się z zarzutami, że jej system ma niewiele wspólnego z jogą i nie powinien wykorzystywać jej nazwy. Zdała sobie wtedy sprawę, że wiele osób jogę utożsamia tylko i wyłącznie z hatha jogą, czyli z asanami i pranajamą. U niej z kolei, asany łączą się w taneczny ciąg. Dużo czytała o teorii jogi, poznała Jogasutry Patandżalego. Teraz tłumaczy, że joga to przede wszystkim system osobistego rozwoju, który prowadzi do poprawy jakości życia; jest drogą, która ma pomóc osiągnąć cel - doprowadzić do wewnętrznej spójności, do zjednoczenia i uważności. A taki właśnie cel przyświeca shakti jodze. W jej systemie wiele ćwiczeń wykonuje się w zwolnionym tempie, co w połączeniu z oddechem uspokaja mózg. Powtarzalność form ruchu wprawia umysł w stan medytacji.

Osiem etapów sesji

Sesja shakti jogi trwa 90 minut i składa się z ośmiu części. Jak podkreśla Sara Avtar, ósemka to święta liczba hinduizmu, a gdy położymy ją poziomo, staje się symbolem nieskończoności.

• 1. "Tuning", czyli dostrojenie. Praktykujący zwraca się do czystej energii i do mądrości, które są w nim. Mantrze zaczerpniętej z jogi kundalini "Ong Namo Guru Dev Namo Ong Namo Guru Dev Namo" (Kłaniam się nauczycielowi wewnątrz mnie) towarzyszą płynne ruchy rąk i mudry. W shakti jodze używa się pełnej wersji mantry, czyli "Ong Namo Guru Dev Namo, Guru Dev Namo, Guru Deva".
• 2. Kolejna faza sesji to rozciąganie - chodzi o rozgrzanie ciała i udrożnienie nadi, czyli kanałów energetycznych; przechodzi się płynnie od jednej do drugiej pozycji i pracuje z oddechem.
• 3. Trzecia część poświęcona jest ćwiczeniom na stojąco - powtarza się rytmiczne, taneczne sekwencje przy muzyce; chodzi w niej o otwieranie czakr, pobudzenie energii. W tej fazie pojawiają się również mantry.
• 4. Czwarta część to spontaniczny, naturalny taniec. "Poddanie się przepływowi tańca to bardzo relaksujące uczucie. Tu nie ma żadnego przymusu, nie można zrobić niczego źle. Ruch po prostu przychodzi" - tłumaczy Sara Avtar. Następuje zjednoczenie ciała i umysłu, wewnętrznej i zewnętrznej przestrzeni. Pojawia się spójność, łatwiej krąży życiowa energia.
• 5. Pora na relaks w pozycji trupa (shavasana), znikają napięcia.
• 6. Część szósta poświęcona jest mantrom i muzyce - zwana jest "Choreografią mantr" lub "niebiańską komunikacją". Można je wykonywać siedząc lub stojąc, powtarzając płynne sekwencje ruchów.
• 7. Po mantrach następuje pora na medytację, jak napisano na stronie Sary Avtar: "ożywczą kąpiel w wewnętrznym źródle".
• 8. Zamknięcie, czyli śpiewanie mantry "Ong namo…".

Sara Avtar na pytanie, czy zmieniła się, praktykując swój system odpowiada, że czuje się "bardziej sobą", w pełni akceptuje życie i uczy się samoświadomości oraz samoakceptacji.

Jak podkreśla, shakti joga ma za zadanie uwalnianie ciała od napięć, usuwanie emocjonalnych blokad, redukcję stresu, wzrost witalności. Działa na poziomie ciała i umysłu, harmonizuje ruchy, pogłębia elastyczność i oddech, wycisza, daje poczucie spokoju i radości. Zajęcia bhakti jogi można znaleźć w szkołach w Polsce.