Dieta satwiczna w kuchni indyjskiej
środa, 29 listopada 2017
Kuchnia indyjska jest oparta o starożytny system jogi i zaleca dietę satwiczną. Termin sattwa oznacza czystość, duchowość i pobożność. Dieta satwiczna to określony sposób odżywiania wegetariańskiego, który sprzyja rozwojowi duchowego człowieka i jego zdrowiu.
Kuchnia indyjska jest oparta o starożytny system jogi i zaleca dietę satwiczną. Termin sattwa oznacza czystość, duchowość i pobożność. Dieta satwiczna to określony sposób odżywiania wegetariańskiego, który sprzyja rozwojowi duchowego człowieka i jego zdrowiu.
Dieta satwiczna jest dobra dla wszystkich ludzi, niezależnie od szerokości geograficznej. Istnieją pewne, ogólne zasady takiej diety, powinno się na nie przechodzić stopniowo.Wszystkie pokarmy powinny być świeże - nie powinno się zatem spożywać produktów konserwowych (puszki, słoje i tuby), mrożonek, kiszonek oraz soków w opakowaniach. W diecie satwicznej posiłki spożywa się bezpośrednio po przyrządzeniu, bez odgrzewania i przechowywania na później.
Zalecane są produkty razowe, nieczyszczone. U nas można takie kupić w sklepach ze zdrową żywnością, sklepach kolonialnych i azjatyckich.
Dietę satwiczną stanowią przede wszystkim produkty gotowane i smażone. Prawidłowa obróbka cieplna pozwala zachować wartość odżywczą produktów. Wody do gotowania używa się tyle, żeby jej potem nie odlewać i nie gubić składników odżywczych. Dlatego m.in. odradza się gotowania kasz w torebkach. Do smażenia używa się w większości olejów roślinnych oraz masła ghi (indyjskie masło sklarowane). Stanowczo odradza się używanie kuchenek mikrofalowych i elektrycznych, które wytwarzają szkodliwe promieniowanie.
Surówki i owoce powinny być jedzone z umiarem - zwolennicy diety satwicznej uważają, że organizm człowieka nie jest przystosowany do ich nadmiaru.
Według tej diety mleko krowie stanowi bardzo wartościowy pokarm. Przetwory mleczne takiej jak jogurt naturalny, ćena (twaróg indyjski), panir (indyjski twaróg prasowany) i khoja (indyjskie mleko zagęszczone) służą jako półprodukty do przyrządzania innych potraw. Nie spożywa się ich samodzielnie. Podobnie można stosować inne gatunki sera występujące na Zachodzie.
Do wyrobu słodyczy używa się przeważnie indyjskiego cukru trzcinowego nierafinowanego (gur). Miód i jogurt są produktami sezonowymi, a więc takimi, które należy jeść tylko w określonych porach roku.
W tej diecie ważny jest rozkład posiłków i ich skład. Prawidłowy posiłek satwiczny powinien mieć sześć składników.
Zestaw przypraw wykorzystywany w kuchni indyjskiej jest niezwykle bogaty: anyż, asafetyda (żywica z drzewa ferula asafoetida), gorczyca czarna, kardamon, kminek indyjski, kolendra, kurkuma, szafran, wanilia. Z przypraw tych robi się również mieszanki, najbardziej popularna jest garam-masala, która nadaje potrawom charakterystyczny, hinduski posmak.
Charakterystyczną potrawą hinduską jest dal. Dalem nazywane są wszystkie rodzaje grochu. Jest to również nazwa potraw, które zawierają w swoim składzie groch i najczęściej są konsystencji zupy. W Indiach dal podaje się w posiłku głównym, często polewając nim ryż lub dodając do niego pieczywo. Łączenie dalu z ryżem zwiększa przyswajalność białka.
Inna potrawą charakterystyczną dla tej kuchni są czatneje. Czatnej to rodzaj sosu sporządzany zwykle z owoców, ma charakterystyczny słodko-ostry smak. Uzupełnia dania główne. Można robić czatnej pomidorowe, z jabłek lub ze świeżych ziół.
Jako dodatek do dań głównych traktuje się również rajty - są to sosy na bazie jogurtów naturalnych, do których dodaje się warzywa lub owoce. Rajty są przyrządzane na ostro lub słodko.
Szeroko znane i cenione są hinduskie słodycze - halawa - deser z mleka, kaszy manny, orzechów i rodzynek, symplisy (mleko, masło, bakalie, cukier puder), khir (ryż długi, słodka śmietana, mleko, cukier, kardamon). Khir przyrządza się również z pszenicy, dyni, marchwi.
Bardzo ciekawym napojem hinduskim jest lassi. Lassi to koktajl z jogurtu naturalnego, wody źródlanej i, w zależności czy ma być słodkie czy ostre, reszta dodatków. Słodkie lassi jest z cukrem i owocami, na ostro dodaje się kminek, sok z cytryny, listki świeżych ziół.
Charakterystyczne dla kuchni indyjskiej potrawy to: kofta (kulki serowe na ostro), pakora (warzywa zapiekane w cieście), samosy (pierogi z mąki razowej z warzywami). Z pieczywa - czapati, purisy i chipsy.
W indyjskiej diecie satwicznej pożywienie oprócz tego, że jest wegetariańskie, ma naturę duchową. Kucharze w trakcie przygotowywania posiłków intonują mantry ofiarowując posiłki bogom. Ofiarowane pożywienie nosi nazwę prasadam, a jego spożywanie staje się jednym z elementów podnoszenia wibracji ciała i oczyszczania go.
