Yin i yang w kuchni
czwartek, 21 maja 2009
Wszechświatem rządzą dwie siły - yin i yang, które są w stałym ruchu przypominającym zjawisko przypływu i odpływu morza. Siły te wyrażają się w postaci symbolu TAO. Są to siły przeciwne, z jednej strony stale ze sobą walczą, z drugiej zaś przyciągają się, współistnieją i stanowią jedność.
Siła yang to pierwiastek męski - dzień, światło, niebo, słońce, ciepło, ogień, ruch, siła twórcza. Yin to pierwiastek żeński - noc, mrok, ziemia, księżyc, zimno, woda, bierność. W przepływie yin-yang przeważa raz jedna, raz druga siła tworząc wszystko, co egzystuje. Utrzymanie względnej równowagi tych sił w człowieku decyduje o jego zdrowiu.Ogólna zasada prawidłowego gotowania mówi, że w porach ciepłych, które mają energię yang jemy więcej potraw odświeżających yin - sałat, owoców, chłodnych napojów. W porach chłodnych, które są yin, jemy więcej potraw yang - na przykład rozgrzewających zup. Każda z pięciu pór roku (w medycynie chińskiej piątą porą roku jest późne lato) ma charakterystyczną żywność związaną z określoną przemianą i specyficzny sposób przyrządzania i gotowania jedzenia.
Dziś chciałabym Wam przybliżyć metodę gotowania polegającą na yangowizacji i yingowizacji potraw. Yangowizacja ma na celu dodanie energii yang (ciepła) do pożywienia. Podstawowe zabiegi kulinarne związane z yangowizacją to:
- długie gotowanie i duszenie
- dodanie ostrych i gorzkich przypraw
- gotowanie w szybkowarach
- gotowanie z dodatkiem soli
Potrawy yangowizowane wzmacniają energię i rozgrzewają organizm. Zabieg ten jest szczególnie polecany jesienią i zimą. Jest również skuteczną metodą na choroby wynikające z wychłodzenia organizmu.
Yingowizowanie ma na celu dodanie energii yin (chłodu) do produktu żywnościowego. Podstawowe zabiegi kulinarne związane z tym procesem to:
- krótkie gotowanie w dużej ilości wody
- rozdrabnianie i miksowanie potraw
- dodatek soków, owoców i zielonych warzyw do potrawy
- schładzanie potraw
- gotowanie z alkoholem
Potrawy yingowizowane wzmacniają płyny w organizmie i działają odświeżająco. Zabieg ten stosujemy głownie wiosną i latem. Leczniczo można go stosować przy wyczerpaniu płynów, na przykład przy gorączce, odwodnieniu z powodu biegunki, objawów uderzenia gorąca i potliwości.
W okresach osłabienia organizmu warto pamiętać, że jedzeniem możemy sobie uzupełnić energię życiową. W tym celu należy:
- jeść produkty naturalne i wyeliminować konserwanty
- starać się jeść zgodnie z porami roku, np. gorące posiłki zimą a odświeżające w porach ciepłych
- pamiętać, że 30-50 % naszego pożywienia powinno należeć do elementu Ziemi - czyli skupić się na zbożach i warzywach korzeniowych.
- ograniczyć jedzenie mrożonek
- starać się nie jeść potraw odgrzewanych
- wzbogacać jedzenie o kiszonki i kiełki.
Takie zabiegi na pewno pozwolą nam na zachowanie dobrej formy przewodu pokarmowego i całego organizmu.
