Na stres ajurweda. Bartosz Bobkowski

Żyjemy dziś w niezwykle stresujących czasach. Wciąż zmagamy się o nasze społeczne i ekonomiczne przetrwanie. Ambicja, presja społeczna, aby być "kimś", aby podkreślać nasz status, aby zdobywać, aby zwyciężać wykańcza nas każdego dnia. Ciało, umysł, serce i duch zostały wystawione na działanie stresu. Zmartwienia, emocjonalne traumy, zmęczenie może odcisnąć swoje piętno na naszym zdrowiu, skutecznie skracając nasze życie.

Stres wrogiem człowieka

Generalnie chodzi o nadmiar konsumpcji, ale nie tylko żywności, lecz także wrażeń zmysłowych. Wokół nas dzieje się zbyt wiele, za dużo jest stymulacji, za dużo wszystkiego. W tym rozumieniu żyjemy w świecie, społeczeństwie nadmiernej konsumpcji. Jeżeli masz już rower, to chcesz samochód, jeśli już masz samochód, to chcesz samolot, a jeśli już go masz, to chcesz więcej. Czynniki stresogenne nie mają końca.

Inteligencja a stres

W ajurwedzie od samego początku mówi się, że pierwszą przyczyną choroby jest ludzka inteligencja. Nazywa się to ‘Pragnja Aparadha’ - błędem umysłu. Błąd ludzkiej inteligencji jest pierwszym i najgłębszym czynnikiem chorobotwórczym. Dwa tysiące lat temu już wiedziano, że dziś w XXI wieku stres będzie kluczowym czynnikiem w naszym życiu. 43% ludzkiej populacji cierpi na dolegliwości związane ze stresem. Stres związany jest z sześcioma głównym przyczynami śmierci we współczesnym społeczeństwie. My zaś jesteśmy bezsilni i ulegamy mu. Przykładem mogą być sami lekarze medycyny konwencjonalnej, którzy sami są zestresowani często w większym stopniu. Konwencjonalna medycyna jasno podaje, że nie posiada w swym zakresie zabiegów na choroby związane ze stresem. Krążymy po omacku w ciemnościach, faszerując się lekami, wpadamy w nałogi, depresje nie rozumiejąc co się dzieje.

W tych okolicznościach joga i ajurweda wydają się najlepszym lekarstwem. W czasie globalizacji i przenikania kultur, możemy korzystać ze starożytnych dobrodziejstw Wschodu. Na Zachodzie dyscypliny jogi i ajurwedy przeżywają obecnie wielkie zainteresowanie po ponad 100 latach szerzenia. Wszędzie tam, gdzie są ludzie bezradni na stres, powstają szkoły jogi, w ofertach spa można doświadczyć wielu orientalnych zabiegów.

W samych Indiach najlepszym przykładem walki ze stresem są choćby kluby śmiechu, gdzie nagromadzone napięcie w atmosferze może być wyładowane przez eksplozję śmiechu. Śmiech jest częstym atrybutem joginów. Sam w sobie może być techniką jogiczną, ponieważ kiedy się śmiejemy, to nie myślimy, nasz umysł się wyłącza.

Błąd umysłu

Według ajurwedy stres jest powodowany przez nadużycie lub niewłaściwe użycie umysłu. Na przykład intensywna praca umysłowa przez wiele godzin dziennie, długi czas spędzony przed komputerem może spowodować nierównowagę Prana Vata, jednej z pięciu pran, odpowiedzialnej za relacje umysłu z ciałem i związanej z aktywnością mózgu, energii i umysłu. Pierwszym symptomem nierównowagi prana vata jest utrata odporności na codzienny stres. Z czasem jak osoba staje się coraz bardziej zestresowana, wpływa to na umysłowe funkcje takie jak dhi, dhriti, smriti -zdolność uczenia, zapamiętywania i przypominania. Umysł tej osoby staje się nadaktywny, a w tym samym czasie osoba ta traci zdolność podejmowania właściwych decyzji, pozytywnego myślenia, entuzjazm i zaczyna cierpieć na bezsenność.

Wskazania ajurwedy

Aby zapanować nad codzienną porcją umysłowego stresu musimy zacząć od koordynowania naszej aktywności umysłowej. A następnie zadbać o pacyfikację prana vata, na przykład przez dietę rówoważącą vata, zawierające słodki, kwaśny oraz słony smak. A także ciepłe mleko i lekkie produkty nabiałowe. I niezwykle skuteczne wykonywanie samodzielnie codziennej abhjangi, masażu ciepłym olejem całego ciała. Powinniśmy zadbać o zrównoważony odpoczynek, jaki daje joga, umożliwiając introspektywę i uwolnienie. Podobnie głęboki masaż z elementami akupresury i rozciągającymi, pozwoli uwolnić nas od nadmiaru wrażeń. Jeżeli masz problemy z zasypianiem, unikaj stymulantów takich, jak kofeina. Relaksacyjna aromaterapia i medytacja pomogą uspokoić umysł.

Rady ajurwedy, jak radzić sobie z różnymi rodzajami stresu.

Stres emocjonalny

Stres o charakterze emocjonalnym może być spowodowany przez kryzys partnerski, utratę bliskich, każdą sytuację, łamiącą nam serce. Emocjonalny stres ujawnia się jako irytacja, depresja, niestabilność emocjonalna. Wpływa na sen w inny sposób niż stres o charakterze umysłowym. Może powodować wybudzanie i niemożność zasypiania ponownie.

Stres emocjonalny zaburza sadhaka pitta, odpowiedzialny za relacje umysłu z ciałem i związanej z emocjami I funkcjonowaniem serca. Aby zrównoważyć symptomy stresu emocjonalnego musimy wybierać pokarmy pacyfikujące pitta dosza, przez spożywanie m.in. wielu słodkich owoców, wybieraniu smaku słodkiego, gorzkiego i cierpkiego. Przed pójściem spać można wypić kubek ciepłego mleka z ochładzającymi płatkami róży. Podczas gotowania warto zadbać aby znalazły się tam przyprawy wychładzające takie jak kardamon, nasiona i natka kolendry, mięta, oraz kurkuma, która jest wyjątkowo detoksyfikująca. Codzienna abhjanga wychładzającymi olejami, jak kokosowy, czy słonecznikowy. I pamiętajmy, aby kłaść się spać przed godz. 22.

Stres fizyczny

Stres o charakterze fizycznym może być spowodowany przez nadużycie lub nieprawidłowe wykorzystywanie swojego ciała, choćby przez nadmiar ćwiczeń fizycznych czy przepracowanie w zawodach wymagających fizycznie. Może to doprowadzić do zmęczenia fizycznego, na równi z umysłowym zaćmieniem, trudnością w koncentracji.

Innym powodem fizycznego stresu może być brak ćwiczeń, co kończy się słabym trawieniem, powstawaniem ama - trawiennych toksyn blokujących kanały ciała. Podczas zmęczenia fizycznego zwalnia proces regenerowania komórek i w ten sposób komórki stają się fizycznie zmęczone.

Możemy temu zapobiec równoważąc vata, wspomagając kapha, aby ustabilizować i odżywić ciało, m.in. przez adekwatny odpoczynek i umiarkowane ćwiczenia, przez dietę pacyfikującą vata-kapha, wykonując samodzielny masaż całego ciała codziennie.

Ajurweda wymienia niektóre pokarmy jako naturalne środki obniżające poziom stresu. Zaliczają się do nich orzechy włoskie, migdały, kokosy, soki słodkich owoców i warzyw, sezonowe owoce jak gruszki, jabłka (dobrze jeśli gotowane), mleko, świeży twaróg, panir (rodzaj wegetariańskiego sera) i risotto.

Z drugiej strony, jeśli budujesz swoją odporność na stres używając naturalnych metod, możesz odczuć czynniki stresujące bardziej jako wyzwanie niż pozytywną możliwość wzrostu.

Jeżeli nauczysz się obserwować i koordynować poziom stresu, niż zmagać się z nim i w końcu opadać z sił - możesz naprawdę żyć wolnym od stresu, będąc świadomym siebie i stając się duchową istotą w ludzkiej formie.

Bartosz Bobkowski