Benefity z połączenia Jogi i Ajurwedy

Ajurweda i Joga to dwa uzupełniające się systemy stanowiące naturalne sposoby na zdrowie, piękno i szczęście. Ich zasady i praktyka wzajemnie na siebie oddziałują, przenikają się. Ajurwedyjska wiedza o prakriti – indywidualnej konstytucji człowieka ma ogromny wpływ na sposoby osiągania równowagi i harmonii organizmu, która jest podstawą dobrego zdrowia w każdym jego aspekcie: fizycznym, mentalnym i duchowym. Niestety stres, który towarzyszy nam każdego dnia zmienia równowagę biochemiczną w naszym ciele. Prowadzi to do zmian w układzie nerwowym, hormonalnym i w narządach wewnętrznych. Nie jesteśmy przygotowani do ciągłego odczuwania stresu. W zależności od naszych doświadczeń zgromadzonych w umyśle reagujemy na niego w zróżnicowany sposób.

Jogiczne asany i pranajama (ćwiczenia oddechowe), będące też nieodłączną częścią ajurwedyjskiego stylu życia, pomagają usunąć z organizmu stres nagromadzony w postaci napięć oraz blokad fizjologicznych i energetycznych. Dzięki praktyce jogi oczyszczamy i wzmacniamy układ nerwowy, a przez zwiększoną świadomość naszego ciała pośrednio zyskujemy większą kontrolę nad umysłem, który potrafi ten stres opanować.
Ajurweda zaleca asany zarówno w profilaktyce jak i terapii. Celem wykonywania asan jest przede wszystkim równoważenie ciała fizycznego i umysłu, których efektem powinien być swobodny przepływ energii i skierowanie umysłu i zmysłów do wewnątrz czyli do źródła.
Według ajurwedy każda dosha i każdy typ konstytucyjny potrzebuje praktyki asan z nieco innych powodów  i w innym celu.

Osoby o konstytucji pitta potrzebują asan, aby chłodzić swoje ogniste temperamenty, typy kapha – w związku z ich wrodzoną tendencją do siedzącego trybu życia – potrzebują aktywnej, stymulującej i rozgrzewającej praktyki. Z kolei osoby o konstytucji vata potrzebują asan ze względu na wrodzoną skłonność do wad postawy i zaburzeń w funkcjach układu nerwowego. Klasyczna ajurweda zaleca konkretne pozycje asan dla poszczególnych dosha.

Istnieje silny związek pomiędzy poszczególnymi dosha, a ich usytuowaniem w ciele człowieka.
Ma to ogromny wpływ na oddziaływanie asan na dosha.

Trzy dosha usytuowane są:
Vata (powietrze) – ulokowana jest w okrężnicy , udach, biodrach, uszach, kościach i zmyśle dotyku. Jej główną lokacją jest okrężnica.

Pitta (ogień) – w jelicie cienkim, żołądku, gruczołach potowych i łojowych, krwi, limfie i zmyśle wzroku. Jej główną lokacją jest jelito cienkie.

Kapha (woda) – ulokowana jest w klatce piersiowej, gardle, głowie, trzustce, bokach tułowia, żołądku, limfie, tkance tłuszczowej, nosie i języku. Jej główną lokacją jest żołądek.

Na skutek działania czynników patogennych obciążone dosha mogą przemieszczać się do innych tkanek wywołując zmiany chorobowe. Proces chorobowy jest zwykle odwracalny – ajurweda stosuje specjalne techniki oczyszczające, mające na celu otwarcie specyficznych kanałów (srotas) i skierowanie dosha z powrotem na ich miejsce. Wykorzystuje się specjalne zabiegi olejowania, parowania oraz techniki pranajamy.

Praktyka asan a dosha Vata
– cel praktyki: stabilność, spójność i wyciszenie oraz  ciepło i rozluźnienie okolicy dołu brzucha i stawów biodrowych.

Osoby o konstytucji vata mają zazwyczaj lekką budowę, cienkie kości i niewielką masę mięśniową,
z dobrze dobrze widocznymi żyłami i ścięgnami. Są zazwyczaj elastyczne i zwinne za młodu, jednak często brakuje im energii i wytrzymałości. Z wiekiem ich ciała sztywnieją. W związku z tym, że vata kontroluje kości, najczęściej cierpią z powodu zmian zwyrodnieniowych stawów. Maja słabe krążenie, co objawia się chłodnymi stopami i dłońmi, suchą skórą i strzelającymi stawami. Ludzie vata są nerwowi i bywają bojaźliwi, mają skłonność do skoliozy, zapadniętej klatki piersiowej i napięcia okolicy obręczy barkowej. Praktyka asan jest dla tych osób koniecznością. Powinni wykonywać ją niespiesznie i niegwałtownie. Ciało vata potrzebuje ciepła, ale powinno być rozgrzewane stopniowo.
Asany powinny być ukierunkowane na miednicę i okolicę okrężnicy. Należy dążyć do zmniejszenia napięcia w odcinku krzyżowo – lędźwiowym. To oznacza praktykę ukierunkowana na odblokowanie stawów kręgosłupa lędźwiowego i rozluźnienie stawów krzyżowo – biodrowych oraz stawów biodrowych. Zablokowania te są bardzo charakterystycznym objawem obciążenia vata.
Najlepszymi pozycjami równoważącymi vata są pozycje siedzące, zwłaszcza te, które rozluźniają dno miednicy, dolną część jamy brzusznej  i rozciągają biodra, np.: baddhakonasana lub upavisthakonasana. Ponieważ vata ma tendencję do sztywnienia kręgosłupa dobrymi pozycjami przeciwdziałającymi są pozycje z rotacją kręgosłupa, wykonywane na stojąco i siedząco np.: marichyasana. Pozycje z wyprostem kręgosłupa rozgrzewają, równoważą energie vata i tonizują okrężnicę (jelito grube), w której jest ona umiejscowiona. Pozycje stojące dają poczucie uziemienia. Wzmacniają i uelastyczniają zarazem. Osoby vata powinny kończyć praktykę asan głęboką relaksacją w savasanie.

Ajurweda wspiera osoby o konstytucji Vata preparatem Ashwagandha i proszkiem Ashwagandhadi (z Powojem Hawajskim). Roślina ta jest jednym z najlepszych adaptogenów, pomagający osobom o intensywnym stylu życia, którzy poszukują równowagi i balansu. W postaci proszku z dodatkiem powoju hawajskiego podnosi poziom energetyczny, pobudza i zdejmuje z barków poczucie ciężkości i zmęczenia -

 - https://devaharmony.com/pl/sklep/ashwagandha-120-tabletek/

 - https://devaharmony.com/pl/sklep/ashwagandhadi-proszek-na-witalnosc-100-g/

Praktyka asan a dosha Pitta
– cel praktyki: satysfakcja z wykonanej pracy, wyciszenie i „rozpuszczenie” umysłu oraz schłodzenie i rozluźnienie przestrzeni środkowej części jamy brzusznej.

Osoby o konstytucji pitta odznaczają się najczęściej średnią budową, z dość dobrze rozwiniętą muskulaturą i elastycznością wynikającą z dobrego krążenia i ruchomości stawów. Niewłaściwa praktyka asan może prowadzić do hipermobilności (nadmiernej ruchomości), którą trudniej zrównoważyć niż usztywnienie.
Praktykowanie asan przez osoby typu pitta wymaga więcej cierpliwości i uważności gdyż z powodów emocjonalnych ludzie Ci odznaczają się agresywnością i ognistym temperamentem. Często traktują ćwiczenia jako ciężką pracę lub pole rywalizacji. Ich ciało wytwarza przy tym dodatkowe ciepło i pot. Dlatego głównym zadaniem praktyki jest nauka umiejętności równoważenia ciepłej i zimnej energii generowanej przez te ćwiczenia. Na koniec zawsze należy wykonać asany dające efekt schłodzenia, wyciszenia i tonizacji.
Najkorzystniejszą pozycją dla konstytucji pitta jest sarvangasana wraz z halasaną. W tych odwróconych pozycjach następuje odwrócony ruch energii lunarnej (schładzanie) i solarnej (ogrzewanie) i tym samym zostaje zachowany balans. Fizycznie odczuwany jest chłód promieniujący z podniebienia w kierunku głowy i klatki piersiowej. Korzystnie działają także wszystkie pozycje usuwające blokady z okolic środkowej części jamy brzusznej, wątroby i jelita cienkiego (dhanurasana, bhujangasana, salabhasana). Nadmiar ciepła zostaje usunięty przez układ trawienny. Należy ograniczać lub unikać  pozycji rozgrzewających np.: sirsasana (stanie na głowie).
Ajurwedyjskie wsparcie zapewnia m.in. Amla (w formie tabletek i soku). Agrest Indyjski, jeden z najlepszych na świecie ziół odmładzających i antyoksydantów. Jej mocno wychładzający charakter pomaga „ostudzić” nagromadzone w organizmie osoby typu Pitta ciepło. Amla poprawia wygląd skóry, odżywia oczy i włosy, przeciwdziała nadkwasocie, poprawia jakość soków żołądkowych i trawienie.

- https://devaharmony.com/pl/sklep/amla-regeneracja-i-odmlodzenie-organizmu-120-tabletek/

- sok - https://devaharmony.com/pl/sklep/amla-oczyszczajacy-sok-do-picia-500-ml/

Praktyka asan a dosha Kapha

- cel praktyki: doenergetyzowanie, wewnętrzne ciepło i lekkość, otwarcie klatki piersiowej, a w obszarze umysłu – jasność i ostrość.

Osoby typu kapha mają zazwyczaj masywną budowę ciała, grube, krótkie kości i są mało elastyczne. Często mają nadwagę, z nadmierną ilością tkanki tłuszczowej w okolicach ud i brzucha. Pozycje typu stanie na głowie, stanie na rękach, świeca, pies z głową w dół czy pozycja kija mogą być trudne do wykonania. W ciałach kapha gromadzi się także nadmiar śluzu w okolicy klatki piersiowej, co może stwarzać problemy z płucami i oskrzelami. Zbyt duże obciążenie kapha powoduje ograniczenie ruchu w stawach, przerosty tkanki łącznej, obrzęki i zmiany zwyrodnieniowe stawów. Wrodzona tendencja do siedzącego trybu życia sprawia, że kapha potrzebują zewnętrznej stymulacji, aby rozpocząć aktywną praktykę asan. Wskazane są intensywne ćwiczenia stymulujące wolny metabolizm i słabe krążenie. Ćwiczenia powinny być połączone z dietą obniżającą kapha. Zalecane są pozycje stojące, zwłaszcza te, w których klatka piersiowa jest rozciągana i otwierana (virabhadrasana, utthita parsvakonasana, utthita trikonasana). Doskonałe są pozycje z wyprostem kręgosłupa (urdhva dharunasana, ustrasana, viparita dandasana). Najlepsze efekty w zwalczaniu inercji ciała i umysłu daje w przypadku kapha połączenie praktyki asan i pranajamy o działaniu rozgrzewającym.

Ajurweda wymienia zioła takie jak Karela (Gorzki melon), Jamun (Czapetka kuminowa), czy Haritaki (Migdałecznik Chebułowiec). Zioła te mają charakter gorzki, cierpki i rozgrzewający. Oczyszczają krew, kanały ciała (srotas), regulują poziom cukru, pomagają usunąć nagromadzoną w organizmie wodę oraz toksyny i pomagają utrzymać prawidłową wagę organizmu. Zioła te zaleca się spożywać przez dłuższy okres czasu.

Karela Jamun Plus - https://devaharmony.com/pl/sklep/karela-jamun-plus-ziolowy-sok-do-picia-dla-diabetykow-500ml/

Slim Detox - https://devaharmony.com/pl/sklep/herbata-oczyszczajaca-slim-detox-tea-150-g/

Praktykowanie pozycji jogi i pranajamy jest najlepszą formą pracy z ciałem sprzyjającą zachowaniu zdrowia i długowieczności. Joga regeneruje i odmładza, energetyzuje tkanki, komórki i narządy wewnętrzne. Zarówno w asanach jak i w pranajamie występuje zjawisko wewnętrznego masażu,
co pozwala oczyszczać się komórkom samoistnie. Narządy wewnętrzne są mobilizowane do usuwania toksyn i lepszej cyrkulacji krwi, na skutek naprzemiennego ich rozciągania i kurczenia.
Pozytywne zmiany związane z praktyką jogi zauważymy także w układzie kostno-stawowym, mięśniowym, krążenia, układzie trawiennym i wydalniczym, hormonalnym, nerwowym i systemie immunologicznym.

- Układ kostno – stawowy – praktyka pozwala na utrzymanie pełnego zakresu ruchu w stawach poprzez stopniowy, powolny, stabilny i anatomiczny ruch podczas ćwiczenia, a także mineralizuje kości stymulując działanie przez zwiększenie kontaktu mięśni z ich powierzchnią.

Odpowiednie nawilżanie i odżywianie stawów pozwala na długie lata radości z mobilności ciała. Olej do masażu na bazie oleju sezamowego, z dodatkiem ziół tj. Malwa indyjska, Ashwagandha, czy Brahmi, jest przygotowany zgodnie z ajurwedyjską wiedzą o prewencji i leczeniu chorób stawów. W wielu praktykach ajurwedyjskich stosuje się olej sezamowy z dodatkiem odpowiednich ziół podczas poprawy mobilności stawów i ich rekonwalescencji. Wychładza, tonizuje i odżywia tkankę kostną, nerwową i stawy.

Oczyszczanie stawów, z Olejem do stawów i mięśni, z nagromadzonych w ciele toksyn pozwala uniknąć powikłań, gdy stan się zaogni. Jest to kluczowy element i przyczyna wielu chorób i bólów stawów.

- Olej do masażu ciała – https://devaharmony.com/pl/sklep/olej-do-masazu-120-ml/
- Olej do stawów i mięśni - https://devaharmony.com/pl/sklep/olej-do-stawow-i-miesni-120-ml/

- Układ mięśniowy – dzięki ćwiczeniom zachować można odpowiedni tonus mięśniowy (równowaga między elastycznością, a sztywnością). Ciało staje się silne i elastyczne. Praktyka asan to także antidotum na cellulit.

Shilajeet – słynne Mumio, skałka wulkaniczna prosto z Himalajów. Ajurwedyjski mocarz przy osłabieniu i niedoborze wigoru. Odżywia tkanki wewnętrzne organizmu (dhatus), poprawia koncentrację, oczyszcza krew i dodaje energii zarówno mężczyznom, jak i kobietom. Redukuje napięcie mięśniowe dając im prawidłowy odpoczynek.

- https://devaharmony.com/pl/sklep/shilajeet-kapsulki/

- Układ krążenia – w trakcie praktyki asan i pranajamy tętnice i żyły są masowane by utrzymać ich elastyczność. Serce i naczynia wieńcowe pozostają miękkie i elastyczne.
Ajurweda wspiera układ krążenia preparatem Arjuna zawierającym migdałecznik.  Arjuna chroni serce, uspokaja je, tonizuje i odżywia, przeciwdziałając wielu problemom  - https://devaharmony.com/pl/sklep/arjuna-tabletki/

- Układ hormonalny – dobór odpowiednich asan w odpowiednich sekwencjach reguluje wydzielanie z określonych gruczołów dokrewnych, które regulują naszą przemianę materii, samopoczucie i poziom energii.

Ajurweda mówi o ziele Shatavari (szparag indyjski), które to równoważy gospodarkę hormonalną szczególnie u kobiet, efektywnie reguluje zaburzenia menstruacyjne i poprawia płodność u kobiet jak i u mężczyzn, również w okresie ogólnego osłabienia. Uniwersalność tego zioła pozwala na przyjmowania go przez osoby obu płci, starszych i młodszych, o każdej konstytucji ciała. Zioło to ma charakter wychładzający, uspokajający, oczyszczający i odżywczy.

- https://devaharmony.com/pl/sklep/shatavari-tabletki/

- Układ trawienny i wydalniczy – dzięki masażowi dróg trawiennych ruchy perystaltyczne utrzymywane są na wysokim poziomie, a tym samym wydalanie produktów przemiany materii jest prawidłowe. Żołądek, dwunastnica, trzustka, woreczek żółciowy, wątroba –wszystkie organy współodpowiedzialne za trawienie są przywracane do prawidłowej i zdrowej pracy. Asany masują także nerki i zapobiegają ich zmianom degeneracyjnym.
Ajurwedyjskie wsparcie zapewnia m.in. Triphala (w formie tabletek i proszku). „Triphala” z sanskrytu oznacza „trzy owoce”. Jest to znana od starożytności mieszanka regulująca pracę układu pokarmowego i tonizująca o charakterze odmładzającym. Agrest Indyjski - Amla, jeden z najlepszych na świecie ziół odmładzających i antyoksydantów, poprawia wygląd skóry, odżywia oczy i włosy, przeciwdziała nadkwasocie, poprawia jakość soków żołądkowych i trawienie. Haritaki – tonizujący migdałecznik, o działaniu ściągającym, który reguluję pracę jelita grubego, poprawia przyswajanie składników pokarmowych, likwiduje zaparcia, jak i biegunki. Często stosowany Bibhitaki – migdałecznik oczyszczający jelita, poprawiający funkcjonowanie płuc, nawilżający gardło (poprawiający głos), oczy i przyspieszający wzrost włosów.

- https://devaharmony.com/pl/sklep/amla-regeneracja-i-odmlodzenie-organizmu-120-tabletek/

- sok - https://devaharmony.com/pl/sklep/amla-oczyszczajacy-sok-do-picia-500-ml/

- System nerwowy – tonizowanie zakończeń nerwów, masowanie rdzenia kręgowego i poprawa jego odżywiania, zachowanie funkcji mózgu. W efekcie wykonywania ćwiczeń zwiększa się poziom neuroprzekaźnika GABA (kwas gamma-aminomasłowy), którego niedobór powoduje depresję, stany lękowe oraz zaburzenia psychiczne i neurologiczne.
Ajurweda wspiera system nerwowy wieloma ziołami o różnych właściwościach. Najczęściej polecane są:
- Brahmi - jedno z najważniejszych ziół w świecie jogi i nie tylko, reguluje układ nerwowy, działa odżywczo, uspokajająco i odmładzająco, poprawia krążenie i witalność ciała i umysłu, regeneruje komórki ciała i wpływa pozytywnie na serce (szczególnie w połączeniu z „Arjuna” działa na poziomie subtelnym na serce) https://devaharmony.com/pl/sklep/brahmi-uklad-nerwowy-120-tabletek1/

- Jatamansi - Nardostachyst wielokwiatowy Jatamansi podnosi na duchu, działa uspokajająco i antyoksydacyjnie, przeciwdziała bezsenności, uznane za jedno z najbezpieczniejszych i najdelikatniejszych ziół uspokajających przeciw zmianom i obniżeniem nastrojów, depresji i problemom nerwowym i psychicznym, stosowany 1-2 razy dziennie z miodem przyniesie ukojenie nerwom https://devaharmony.com/pl/sklep/jatamansi-proszek-na-uspokojenie-100g/
 

- System immunologiczny – z powodu redukcji poziomu stresu w ciele i umyśle oraz dzięki prawidłowemu ukrwieniu najważniejszych części ciała następuje zwiększenie odporności immunologicznej. Powtarzający się masaż kości powoduje lepszą wymianę między szpikiem produkującym leukocyty, a krwią. Również masaż śledziony czy grasicy – narządów układu odpornościowego wpływa na poprawę jego funkcjonowania.
Ajurweda poleca stosowanie Chyawanprash (również w wersji dla diabetyków) – jest to dodająca energii i wigoru mieszanka 40 ziół na czele z odmładzającą Amlą (agrest wielokwiatowy), dla osób w każdym wieku, o każdej porze roku. Dodaje energii, przeciwdziała infekcjom, usprawnia funkcjonowanie układu oddechowego
- https://devaharmony.com/pl/sklep/chyawanprasha-na-odpornosc-1-kg/ 

- https://devaharmony.com/pl/sklep/chyawanprasha-bez-cukru-1kg/ - dla diabetyków

Nasz organizm i umysł nie są przystosowane do ciągłego przeżywania stresu. Stres jest reakcją organizmu na specyficzną sytuację zewnętrzną, która wywołuje poczucie ewentualnego zagrożenia, w efekcie ciało i umysł staje się bardziej czujne na wszelkie bodźce z zewnątrz, gotowe by błyskawicznie zareagować. Taki stan jest wyczerpujący dla organizmu, a niestety, dzisiaj wszyscy przebywamy w nim za długo. Ajurweda, joga, pożywienie, medytacja, zioła, relacje… to wszystko daje potencjał do zdrowia, energii, harmonii i równowagi w życiu codziennym. Każdy z Nas powinien czerpać z tych aspektów dla siebie w takim stopniu, w jakim czuje się najlepiej.

W porównaniu z innymi rodzajami pracy z ciałem joga może być wykonywana bezpiecznie w każdym wieku. Nie uszkadza ciała i nie ma żadnych skutków ubocznych.  
Praktyka asan i pranajamy ma także ogromny wpływ na pozytywne zmiany w umyśle. Umysł funkcjonuje w ciele w powiązaniu z układem nerwowym. Jakość połączeń nerwowych ma kluczowe znaczenie dla sprawnego i harmonijnego działania umysłu. Ciało fizyczne i umysł działają w synergii – jedno ma wpływ na drugie. Dbając o ciało – dbamy o umysł, a zdrowe ciało, spokojny umysł i zadowolona dusza to źródło szczęścia wg obu nauk. Warto skorzystać w pełni z możliwości jakie dają stosowane równocześnie.

Literatura:
1. Bartosz Niedaszkowski – Joga i Ajurweda, wyd. Galaktyka 2015
2. Dr Partap Chauhan – Ajurweda. Jak dbać o siebie i być zdowym, wyd. Virgo 2014

3. Dr Deepak Chopra – Zdrowie doskonałe. O harmonii ciała i umysłu,wyd. WAB 2007

4. David Frawley, Vasant Lad – Joga ziół, Zielone wydawnictwo Kraków 2020

DEVA Harmony