Trzy dosze: VATA. Agnieszka Wielobób
środa, 3 czerwca 2009
Według Ajurwedy, człowiek jest nierozerwalnie związany z otaczającym go światem. Cały wszechświat (rośliny, zwierzęta, minerały, ludzie) składa się z pięciu elementów, którymi są: eter, powietrze, ogień, woda oraz ziemia. Te elementy, przejawiają się w ludzkim ciele jako trzy podstawowe zasady, dosze, temperamenty. Vata dosza to połączenie elementu eteru i powietrza, pita - wody oraz ognia, a kapha - jest przejawem wody oraz ziemi. W niniejszym artykule, Agnieszka Wielobób pokrótce omawia Vata doszę.
"Siedzibą" vaty jest dolny brzuch, konkretnie okrężnica (najdłuższa część jelita grubego), ponadto mózg, uszy, kości, stawy, skóra oraz uda i tkanka nerwowa. Wraz z wiekiem poziom Vaty w organizmie się podnosi, o czym świadczy wzmożona suchość skóry ora zmarszczki na twarzy.
Spośród sześciu smaków (słodki, słony, kwaśny, gorzki, cierpki, ostry) Vate równoważą smaki: słodki, słony oraz kwaśny. Cechy Vata:
* Sucha (skóra, włosy, paznokcie, język; okrężnica, tendencje do zaparć, ochrypły głos)
* Lekka (mięśnie, kości, szczupła sylwetka, niedostateczny sen, niedowaga)
* Zimna (dłonie, stopy, słabe krążenie; nie znosi zimna, uwielbia ciepło, sztywność mięśni)
* Szorstka / chropowata (szorstka, popękana skóra, paznokcie, włosy, zęby; "strzelające" stawy)
* Subtelna ((bezpodstawny) lęk, niepokój, brak pewności siebie, gęsia skórka, tiki, drżenie)
* Ruchliwa (szybko chodzi, mówi, robi rzeczy na czas; niespokojne oczy, brwi, ręce, stopy; niestabilne stawy; wiele snów; lubi podróżować, ale nie zostaje długo w jednym miejscu; zmienny nastrój, słabe zaufanie, rozproszony umysł)
* Czysta (jasnowidzący, szybko się uczy, ale szybko zapomina; czysty, pusty umysł, doświadcza pustki i samotności)
* Cierpka (suche dławiące wrażenie w gardle, czkawka, bekanie/czkanie; uwielbia oleiste i papkowate zupy; ma pragnienie słodyczy, oraz smaków kwaśnych i słonych) FIZYCZNE CECHY VATY
Osoby typu Vata mają szczupłą oraz kościstą sylwetkę, bardzo ciężko im przybrać na wadze. Są to osoby albo wysokie albo niskie. Ich ciało jest elastyczne, mięśnie są słabo rozwinięte, a stawy mają tendencje do "strzelania". Oczy Vaty są małe, suche oraz lekko zapadnięte w głąb czaszki. Zęby są duże i często wystające, usta natomiast małe o ciemnym kolorze czerwieni. Język u Vaty jest na ogół suchy i sztywny z szarawą powłoką. Wraz z wiekiem poziom Vaty w organizmie człowieka się zwiększa, o czym świadczy zwiększająca się suchość skóry oraz pojawienie się zmarszczek. Włosy mają suche i łamliwe, dłonie i stopy suche i chłodne. Nos często jest szczupły oraz kościsty, a szyja długa i chuda.
Jeżeli chodzi o apetyt, to u Vaty jest on dosyć zmienny i zróżnicowany, trawienie jest słabe podobnie jak ogień trawienny (agni). Ich nieregularny tryb jedzenia wiąże się z takimi dolegliwościami jak problemy z trawieniem oraz złe wchłanianie się pokarmu.
Osoby typu Vata łatwo się ekscytują. Są czujne i szybkie w działania, ale często robią to bez wcześniejszego zastanowienia. Wyróżniają się ogromną siłą wyobraźni, uwielbiają fantazjować. Osoby Vata boją się ciemności, wysokości oraz pomieszczeń szczelnie zamkniętych. Lubią częste zmiany. Vata nie lubi siedzieć bezczynnie - prowadzi aktywny i szybki tryb życia. Mówi szybko i nieregularnie. Głos ma słaby, mówiąc, często ma zadyszkę a ponadto tendencję do chrypki. Zaburzenia cielesne Vaty:
Artretyzm, wysokie lub niskie ciśnienie krwi, sztywność mięsni, bóle oraz zawroty głowy, bezsenność, zaparcia, wzdęcia, wczesne starzenie się, nieprawidłowe wchłanianie się pokarmu, choroby serca, chroniczne zmęczenie, bóle w dolnym odcinku kręgosłupa, problemy ze stawami ("strzelanie"). Ponadto nietolerancja na chłód i suchość oraz częste alergie na pokarmy takie jak pszenica lub nabiał. PSYCHICZNE CECHY VATY
Jeżeli Vata jest zbalansowana, osoba taka charakteryzuje się uzdolnieniami artystycznymi, dużą kreatywnością oraz pomysłowością. Ponadto osoby te są elastyczne - mają łatwość do przystosowywania się do różnych sytuacji, potrafią się skupić na zadaniu. Są entuzjastyczni, spostrzegawczy, ale też spontaniczni, współczujący i charyzmatyczni. Mają też duże zdolności intuicyjne. Typowymi zawodami, które Vata, powinna wykonywać i które będą dla niej dobre, równoważące to m.in.: nauczyciel, artysta, muzyk oraz filozof, terapeuta.
Łatwo zapamiętuje informacje, ale równie łatwo o nich zapomina. Ma małą siłę woli, jest nieufna i nieśmiała. Ludzie typu Vata są lękliwi, niespokojni oraz brak im pewności siebie. Łatwo się rozpraszają. Sen ludzi Vata jest lekki i niespokojny, często występuje bezsenność.
Ludzie, którzy maja zaburzoną Vatę są podatni na wszelkiego rodzaju uzależnienia, są niespokojni i niecierpliwi oraz szybko osądzają i podejmują decyzje. Osoby te łatwo i szybko zarabiają pieniądze, ale też szybko je wydają. Są nieśmiali i introwertyczni, brak im pewności siebie, śmiałości i są kiepskimi organizatorami. Z dużą łatwością zapamiętują informacje, ale ich pamięć jest krótka i szybko też zapominają. Często przerywają rozmówcy lub nie podtrzymują rozmowy. Co zrobić, żeby zrównoważyć Vatę:
1. Przebywać w cieple, ubierać się ciepło
2. Jeść ciepłe, rozgrzewające, oleiste posiłki równoważące Vatę, używać rozgrzewających przypraw
3. W posiłkach powinien przeważać smak słodki, kwaśny i słony
4. Spożywać posiłki w spokojnym i cichym otoczeniu (bez radia, telewizora itd.)
5. Unikać zimnych i wychładzających posiłków (lody) i napojów (woda z lodówki)
6. Jeść jak najmniej surowych produktów zwłaszcza jabłek oraz warzyw z rodziny kapustowatych
7. Uważać z jedzeniem różnych rodzajów fasoli
8. Planować dzień oraz kłaść się spać wcześnie
9. Uprawiać delikatne sporty: , basen, spacer, Tai Chi
10. w ciągu dnia
11. Odpoczywać w ciągu dnia (zalecane są krótkie drzemki)
12. Otaczać się jasnymi oraz ciepłymi kolorami pomarańczy i zieleni
13. Często się śmiać
14. Nosić ciepłe kamienie szlachetne takie jak lapis, ametyst oraz rubin
15. Realizować swoje artystyczne pasje życiowe - - -
Agnieszka Wielobób - nauczycielka Macieja Wieloboba w Krakowie, od kilku lat interesuje się także ajurwedą. Sukcesywnie zgłębia tę dziedzinę, stosuje zasady dietetyki ajurwedyjskiej, jak również prowadzi blog poświęcony zastosowaniu ajurwedy w kuchni.
Strona www: http://www.joga-krakow.pl
Blog:http://www.ajurwedawkuchni.pl/
