Orzech włoski - na mniejsze i większe troski Twojego zdrowia

Cieszą nas nie tylko smakiem, ale i właściwościami odżywczymi, leczniczymi i pielęgnacyjnymi. W starożytności symbolizowały płodność i służyły za talizman podczas ślubów. Piniusz Starszy mawiał, iż dobrze chroniony owoc orzecha włoskiego jest symbolem małżeństwa - dwóch idealnie dopasowanych do siebie połówek. Samo drzewo orzechowe, we Włoszech uważano za schronienie wiedźm. Celtowie obawiali się spać w jego cieniu - ponoć groziło to bólem głowy i gorączką, Druidzi z kolei często czerpali z zaklętych w nim mocach. Bez wątpienia - twardy orzech do zgryzienia ;-)

Orzech włoski (łac. Juglans regia kojarzony z Jowiszem i Junoną) to roślina pochodząca z obszarów klimatu umiarkowanego Euroazji. Jest drzewem długowiecznym - dożywa często 400 lat i może w tym czasie urosnąć do 30 metrów wysokości. Najprawdopodobniej najstarszy polski orzech włoski liczy ponad 135 lat, mierzy 23 metry i rośnie w Celbowej (woj. Pomorskie).

Orzech niewątpliwie jest drzewem niezwykłym i owianym mnóstwem tajemnic. Ponieważ zwykle rośnie samotnie (potrzebuje dużo miejsca na rozrost) to nietypowe dla drzew "zachowanie" wzbudzało lęk, m.in. u Celtów, którzy w obliczu groźby przeziębienia i gorączki, obawiali się zasypiać w jego cieniu, co i tak było minimalnym skutkiem ubocznym, w porównaniu do domniemanego śmiertelnego snu w towarzystwie cisa.

Owiany mrokiem był również w Rzymie, w którym wg legend, papież Paschalis II kazał uroczyście ściąć pewien orzech, gdzie miał rzekomo zamieszkiwać duch Nerona, a na jego miejscu w 1099 r. nakazał wybudować kaplicę, rozbudowaną w późniejszym czasie w kościół Santa Maria del Popolo. W sztuce chrześcijańskiej z kolei, owoc orzecha włoskiego symbolizował człowieka - ciałem była zielona owocnia, kośćmi - skorupka, a duszą słodkie wnętrze.

Według tzw. traktatu doktryny podpisów - filozofii medyków i herbalistów, każda roślina w zamyśle Boga, odpowiada tej części ciała, którą przypomina. Nic więc dziwnego, że owoc orzecha, kształtem imitującego mózg, jest kojarzony z właściwościami szczególnie dobroczynnymi dla funkcjonowania tegoż organu.

Właściwości

Już starożytni Grecy i Rzymianie wytłaczali olej z orzechów, który stosowali przy zapaleniu nerek, kamieniach żółciowych i przeciw robakom. Za pomocą tych niezwykłych owoców oczyszczano krew, leczono niedokrwistość, cukrzycę, cherłactwo, próchnicę zębów, gruźlicę, schodzenia kostne, łysienie, a nawet wściekliznę.

Staropolskim obyczajem, liśćmi orzecha nacierano skórę koni i bydła, aby odstraszyć owady, a rozłożenie rozgniecionych liści po domostwie, skutecznie odstraszało swym zapachem mrówki, komary i inne robactwo.

Suszone liście orzecha zawierają: garbniki, kwasy organiczne, flawonoidy, witaminy, sole mineralne, związki naftochinowe, ślady olejku eterycznego. Te same składniki, tylko w innych proporcjach, zawiera naowocnia, mająca więcej garbników. W ziołolecznictwie wykorzystuje się przede wszystkim bakteriobójcze właściwości liści orzecha, szczególnie pomocne w walce z gronkowcem, paciorkowcem, durem brzusznym. Ponad to, działają przeciwkrwotocznie, przeciwzapalnie i przeciwgrzybicznie. Skutecznie i szybko ukoją także uszkodzoną skórę.

Od czasów Hipokratesa, niedojrzałe orzechy były stosowane na odrobaczenie, a 50-krotnie większa niż w cytrusach ilość witaminy C, była naturalną receptą dla odporności. Wyciąg z liści lub owoców nadal stosuje się w zaburzeniach trawiennych, wzdęciach, bólach brzucha, kolkach jelitowych, uczuciu pełności, odbijaniu oraz owrzodzeniu jelita grubego. Zewnętrznie, pomaga w wielu chorobach skórnych - trądziku, egzemie, świądzie, opryszczce, liszajach, żylakach podudzi i odbytu, zapaleniu: jamy ustnej, sromu i pochwy.

Zdrowe kalorie

Orzechy są nie tylko niezwykle apetyczne, ale i odżywcze. W ich wysokokalorycznym i zarazem dietetycznym składzie, znajdziemy wzmacniające kondycję całego organizmu: węglowodany, nienasycone kwasy tłuszczowe, związki białkowe, fitosterole, witaminy i sole mineralne. Duża zawartość magnezu w orzechach, korzystnie wpływa na funkcjonowanie naszego mózgu, poprawiając pamięć i koncentrację. W kuchni oraz w kosmetyce najbardziej ceni się olej z nasion orzecha włoskiego. Sok wyciśnięty ze świeżych liści ma działanie intensywnie barwiące, wykorzystywane do produkcji farb do włosów i kosmetyków przyspieszających opalanie, a z niedojrzałych owoców poleca się sporządzanie smakowych konfitur, nalewek i likierów.

Źródło informacji: "Na początku było drzewo", praca zbiorowa , wyd. Baobab