Nenufar czyli Grzybień biały
środa, 30 września 2015
Wrzesień to zwykle ostatni miesiąc, w którym przepięknie kwitną grzybienie białe, potocznie zwane też nenufarami i liliami wodnymi. Choć przeważnie hodowane są dla ozdoby oczek wodnych, w stanie naturalnym możemy je spotkać na nieskażonych chemicznie nadbrzeżach jezior i rzek. Ze świeżych kwiatów rośliny, sporządza się wyciągi o działaniu rozkurczowym, nasercowym, uspokajającym i nasennym. Kłącza i liście, zawierają mnóstwo flawonoidów, garbników i kwasów organicznych. Nie zaleca się jednak samodzielnego przygotowywanie z niej medykamentów, ponieważ roślina posiada również silne substancje toksyczne.
Grzybień biały (Nymphaea alba L.)
Nenufary w stanie dzikim możemy spotkać niemal w całej Europie, na wyspach Morza Śródziemnego oraz wybrzeżu Afryki Północnej. Grzybień biały uprawiany jest w różnych częściach świata o klimacie umiarkowanym. W Polsce, zdobi najczęściej wody terenów nizinnych, w górach zaś jest ewenementem. Kwiaty grzybieni były ulubionym motywem zdobniczym m.in. Starożytnego Egiptu, a według przekazów, to na kształt kwiatów tej właśnie rośliny, powstały kolumny pierwszej Świątyni Jerozolimskiej.
Lilie wodne od wieków inspirowały malarzy i poetów. Oprócz mnóstwa romantyzmu, zawierają w sobie 20% skrobi (kłącze), glikozyd, garbniki, seskwiterpeny, sole mineralne, kwasy organiczne i 25 różnych flawonoidów. Istnieje wiele odmian uprawnych tej niezwykłej rośliny, różniących się wielkością i barwą. Okazałe kwiaty nenufarów, otwierają się tuż o poranku zaledwie na kilka godzin.:-)
Grzybienie rosnące w gromadzie wywierają istotny wpływ na ekosystem, w którym występują, tworząc falochron stabilizujący środowisko. Pod osłoną ich mocnych liści, wiele gatunków ryb składa ikrę, a niektóre spędzają w ich pobliżu większą część swojego życia.
Surowcem wykorzystywanym w ziołolecznictwie są przede wszystkim pączki i kwiaty wraz z długim - około 30 centymetrowym ogonkiem, które suszy się w przewiewnym i zacienionym pomieszczeniu lub w suszarni w temperaturze 40-50 stopni.
Właściwości rośliny:
- Wyciągi z kwiatów stosuje się jako środek nasercowy i uspokajający, również nasenny.
- Zmniejsza pobudzenie seksualne.
- Substancje zawarte w kłączach działają przeciwnowotworowo.
- Kłącza używane są do pielęgnacji włosów.
- Z kwiatów wytwarza się wodę kwiatową.
- Świeże liście grzybienia w medycynie ludowej zwykło się przykładać w przypadku problemów skórnych, m.in. wyprysków i wrzodów a także przy bólach głowy.
- Napar z suszonych liści rośliny jest pomocny przy chorobach układu oddechowego.
- Przy chorobach macicy, pomocny jest napar z korzenia, a przy upławach - wywar z kwiatów.
- W kosmetyce, ekstrakt z lilii wodnej wykorzystywany jest w preparatach łagodzących podrażnienia, kojących skórę i działających przeciw wolnym rodnikom.
- Nalewka do nacierania łagodzi bóle reumatyczne.
paulina@joga-joga.pl
