Metoda oddechowa Butejki - Tlenek azotu (NO)

Kolejnym gazem, o którym należy wspomnieć zajmując się oddechem i metodą Butejki jest tlenek azotu. Gaz ten stanowi skuteczną obronę przed zwężeniem naczyń krwionośnych i naturalnie obniża ciśnienie krwi, zapobiegając chorobom sercowo - naczyniowym. Określany jako "cząsteczka życia" jest produkowany w naczyniach krwionośnych w i zatokach przynosowych. Stężenie tlenku azotu zwiększa się wielokrotnie podczas powolnego oddychania nosem.

Działanie NO polega na:

• zmniejszeniu "lepkości" ścian naczyń krwionośnych. Umożliwia to swobodny przepływ krwi i zapobiega gromadzeniu się złogów tłuszczu i cholesterolu
• rozluźnieniu mięśni gładkich, co umożliwia rozszerzenie naczyń krwionośnych

Kiedy naczynia krwionośne są rozszerzone, krew może swobodnie przepływać w organizmie, co pozwala na utrzymanie jej prawidłowego ciśnienia. Bez tlenku azotu zwiększa się "lepkość" ścian naczyń krwionośnych, przez co odkładają się w nich złogi tłuszczowe, prowadząc do ograniczenia przepływu krwi. Blokada ta zwiększa ciśnienie krwi, gdyż serce zmuszone jest wówczas do wytężonego pompowania krwi w ciele, co z kolei zmniejsza dotlenienie serca, wywołując bóle klatki piersiowej i inne objawy naczyniowo - sercowe. Jeśli złogi tłuszczu będą się swobodnie gromadzić mogą po pewnym czasie zacząć się kruszyć i przemieszczać ze ścian naczyń krwionośnych tworząc skrzep. Skrzepy te mogą wywołać katastrofalne skutki jeśli zablokują naczynia krwionośne doprowadzające krew do mózgu czy serca. Jeśli organy te zostaną pozbawione dostępu tlenu może mieć miejsce atak serca lub wylew.

Zatem powolne i spokojne oddychanie przez nos pomaga zarówno zwiększyć poziom dwutlenku węgla jak i tlenu azotu we krwi. Samo przestawienie się na oddychanie nosem ma bardzo wiele dobroczynnych skutków. Istnieje szereg badań na temat korzyści płynących z oddychania nosem w przypadku astmy, bezdechów sennych oraz nadpobudliwości u dzieci.

Można tu zacytować ciekawe badanie określające wpływ niedrożności nosa na jakość snu. Badani spali z zatkanym nosem przez jedną noc, a kolejnej nocy z drożnym nosem. Zatkanie nosa spowodowało, że uczestnicy badania częściej się budzili, mieli gorszą jakość snu i doświadczali więcej zaburzeń oddychania związanych ze snem. W innym badaniu określającym wpływ oddychania przez nos na jakość snu badani mieli zaklejone usta papierowym plasterkiem. Naukowcy odkryli, że ilość zaburzeń snu u tych osób zdecydowanie się zmniejszyła.

W kolejnym badaniu opublikowanym w American Review of Respiratory Disease obserwowano wpływ oddychania nosem na astmę wysiłkową. Zaobserwowano, że kiedy astmatycy dostali instrukcje, by oddychali naturalnie, większość z nich zaczęła spontanicznie oddychać ustami. Naukowcy odkryli, że oddychanie przez usta w trakcie wysiłku fizycznego powodowało zwężenie dróg oddechowych. Natomiast kiedy poproszono badanych o oddychanie tylko przez nos w trakcie ćwiczeń, astma wysiłkowa nie pojawiała się. Badanie podsumowano tymi słowami: "nosowa i ustna cześć gardła odgrywają ważną rolę w zjawisku zwężenia oskrzeli wywołanym wysiłkiem" .

Warto też wspomnieć o tym, jak nieżyt nosa wpływa na problemy behawioralne u dzieci. W pracy naukowej zatytułowanej "Alergiczny nieżyt nosa w pediatrii: komplikacje medyczne i fizyczne" Blaiss zauważył, że alergiczny nieżyt nosa ma o wiele bardziej negatywny wpływ na zdrowie dziecka nich zwykłe kichnięcie.

"Dzieci cierpiące na alergiczny nieżyt nosa doświadczają wielu problemów, które mogą znacząca wpłynąć na ich zdrowie zarówno fizyczne jak i psychiczne. Fizyczne problemy to nawracające zapalenie zatok, astma i chrapania. Problemami psychicznymi, które są często związane alergicznym nieżytem nosa są zaburzenia snu, słabe wyniki w szkole czy nadpobudliwość"

Źródłowe teksty jogi

Kiedy ugruntowaliśmy już metodę Butejki w świecie twardej naukowej wiedzy chciałabym na zakończenie przytoczyć kilka cytatów z tradycyjnych tekstów jogi, które odnoszą się do oddychania. Jak już wiemy, im więcej oddychasz (hiperwentylujesz), tym mniej tlenu dociera do mózgu i serca Nie dziwi zatem, że w starożytnych tekstach jogi pranajama jest sztuką oddychanie mniej.

"Celem pranajamy jest eliminacja ruchów wdechowych i wydechowych." - Joga Sutry Patańdżalego (IV-II w.p.n.e.)

"Kiedy oddech jest nieregularny, umysł pozostaje chwiejny. Gdy oddech jest równomierny umysł uspokaja się, a jogin odnajduje wyciszenie. Dlatego też oddech powinno się kontrolować " Hatha Yoga Pradipika (XVw.n.e)

"Kiedykolwiek jogin może, powinien zawsze, we wszystkim co robi, utrzymywać język do góry i ciągle wstrzymywać oddech. To jest nabhomudra, niszczyciel chorób u joginów". Gheranda Samhita (XV- XVIIw)

"Kiedy jogin potrafi za pomocą woli regulować przepływ powietrza i wstrzymywać oddech (kiedy i na jak długo chce), na pewno osiągnie sukces w kumbhace". Shiva Samhita (XVII w.n.e)

Żadne z tych oryginalnych tekstów jogi nie wspominają "głębokiego oddychania" czy też nie zachęcają do wydychania "toksycznego" dwutlenku węgla. Przeciwnie - mówią o uspokajaniu, regulowaniu i wstrzymywaniu oddechu. Według nich postęp w pranajamie jest mierzony dłuższym cyklami wdechu, wydechu i wstrzymania oddechu. Mistrzowie jogi potrafią wykonywać 1 oddech na minutę - to jest dopiero prawdziwa kontrola oddechu i ciała. Jest to możliwe jedynie jeśli zmienimy nawykowy sposób oddychania na powolniejszy i mający mniejszą objętość minutową.

Niestety współczesne, zachodnie podejście do jogi i brak zrozumienia fizjologii oddechu doprowadziły do błędnego przekonania, że należy brać głębokie i duże oddechy. Jak pamiętamy z poprzednich artykułów, cicho i powolne oddychanie przez nos podnosi poziom CO2 oraz NO, a tym samym:

• rozszerza naczynia krwionośne (wazodylatacja)
• rozszerza drogi oddechowe
• zwiększa dotlenienie ciała (efekt Bohra)
• rozluźnia mięśnie gładkie
• stymuluje przywspółczulną część układu nerwowego, przynosząc odczucie spokoju i redukcję łaknienia
• podnosi próg aerobowy (tlenowy) i 18-krotnie podnosi wydajność wytwarzania energii w ciele

Dlatego też by w pełni wykorzystać potencjału jogi w trakcie praktyki (oraz na co dzień) należy oddychać cicho, delikatnie i spokojnie. Odczujemy wtedy spokój umysłu, więcej energii w ciele i pełnię zdrowia.

Podsumowując, metoda Butejki ma szereg zastosowań, a najczęściej wykorzystuje się ją w takich dolegliwościach jak:

• astma, nieżyt nosa, alergie, polipy nosowe
• stres, ataki paniki, problemy z koncentracją, zmęczenie
• chrapanie, bezdech senny
• krzywy zgryz u dzieci
• oddychanie ustami, duszności

Niektórzy już po jednym dniu, inni po 1-2 tygodniach praktyki ćwiczeń Butejki odczuwają:

• lepszą jakość snu
• więcej energii
• spokój umysłu
• lekki oddech
• poprawę wyników sportowych
• kontrolę astmy i po kilku miesiącach praktyki życie wolne od leków
• stałe udrożnienie nosa
• większą odporność
• poprawę zdrowia układu krążenia, obniżenie ciśnienia

Zmień swój oddech, a zmieni się wszystko!

Warsztaty oddechowe metodą Butejki Wakacje 2018

Wyspa Sobieszewska -WIĘCEJ

Wierchomla -WIĘCEJ

Butejko.pl

Buteykoclinic.pl

Bibliografia:

Olsen KD, Kern EB, Westbrook PR. Sleep and breathing disturbance secondary to nasal obstruction. Otolaryngol Head Neck Surg. 1981 Sep-Oct;89(5):804-10.

Huang TW, Young TH Novel porous oral patches for patients with mild obstructive sleep apnea and mouth breathing: a pilot study. Otolaryngol Head Neck Surg. 2015 Feb;152(2):369-73.

Shturman-Ellstein R, Zeballos RJ, Buckley JM, Souhrada JF. The beneficial effect of nasal breathing on exercise-induced bronchoconstriction. American Review Respiratory Disease.1978;(Jul;118(1)):65-73

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18302831