Życiowa misja profesora Sat Bir Khalsa: joga tak powszechna jak szczoteczka do zębów
czwartek, 7 października 2010
To co napędza profesora Khalsę w jego życiu jest dość nietypowe jak na mężczyznę na jego pozycji zawodowej: naukowca neurofizjologa. Centralnym wyzwaniem jego życia i pracy zawodowej jest joga. Każdego poranka praktykuje 2,5 godziny - medytując i powtarzając mantry kundalini jogi. Prawie wszystko w jego osobistym i zawodowym życiu obraca się wokół jogi i poszukiwań mających naukowo udokumentować współczesny terapeutyczny potencjał tej starożytnej praktyki. Zapytany, dlaczego tyle energii oddaje w dokumentowanie korzyści płynących z praktyki jogi, odpowiada, że on nie mógłby tego nie robić. "To nie jest tylko moja praca, to jest życiowa misja" - wyjaśnia.
Zdecydował się zastosować swoje zainteresowanie nauką w badaniach nad jogą w 1976 roku, ale nie mógł odnaleźć jakiejś akademickiej ścieżki by tego dokonać. Wrócił więc na zaawansowane studia, poświęcone badaniom dotyczącym układu nerwowego, z nadzieją by zastosować to w studiowaniu jogi. W 1985 roku z doktoratem w ręku szukał stanowiska które mógłby objąć ale nie mógł znaleźć niczego związanego z jogą.
W 2001 roku nadal nie badał jogi ale teraz wydarzenia zewnętrzne działały na jego korzyść. Nowo powstałe Narodowe Centrum dla Medycyny Komplementarnej i Alternatywnej oferowało granty dla badaczy nowych dziedzin.
"Wypełniłem protokół który odpowiadał moim umiejętnościom - joga na bezsenność - i ku mojemu zdziwieniu zostało to zaakceptowane."
25 lat po tym jak rozpoznał w sobie wewnętrzne zainteresowanie by studiować zalety jogi jego praca mogła się wreszcie zacząć.
Dzisiaj owoce prób i wysiłków Khalsy są bardzo widoczne. Opublikował 6 prac naukowych na temat wpływu jogi na różne dolegliwości: od depresji poprzez bezsenność i uzależnienie. Wykazał również że techniki jogi i medytacji mogą zmniejszyć tremę muzyków. Przedstawia swoje ekspertyzy organizacjom, które mają podobną misję. Służy jako dyrektor badań dla Instytutu Badań Kundalini jak również Centrum Kripalu dla Jogi i Zdrowia, oraz jako członek rady wydawczej Międzynarodowego Magazynu Terapii Jogą. Organizował sympozja na temat badań nad jogą i jest mentorem dla tych którzy chcą pójść jego śladami. Drobiazgowo utrzymuje olbrzymie akta z badaniami na temat jogi, które są ułożone według tematów takich jak: cukrzyca, sen, nerwowość, HIV, dzieci, rak itd.
Ze swoich licznych publikacjami i opracowań naukowych, prof. Khalsa jest znany w świecie jogi jako rekordzista badań naukowych o jodze. Ale nie we wszystkich oczach czyni go to bohaterem, niektórzy jogini widzą w naukowej analizie bluźnierstwo lub podeptanie świętości praktyki. Inni pytają czy joga jest ciągle "jogą", jeśli odrzemy ją z duchowych aspektów w imię nauki? Można się zapytać czy joga jest ciągle jogą, jeśli nie jest nauczana z jej wszystkimi tradycyjnymi "narzędziami". Jeden z amerykańskich psychologów klinicznych, Richard Miller zapytuje:
"Czy jest jakaś jedyna właściwa droga do rozwoju duchowości? Pomyśl - mówi - czy joga jest głębszym doświadczaniem życia, gdzie przekształcasz koncepcje swojego małego ja i zyskujesz zrozumienie, że jesteś częścią czegoś większego niż ty sam. Tak samo dzieje się automatycznie z praktyką jogi. Gdy praktykujesz wystarczająco długo, zmiana następuje sama z siebie."
Niektórzy amerykańscy naukowcy wyrażają rozczarowanie tym, że nawet gdyby chcieli dać jogę tym, którzy jej potrzebują, to ciągle będą purytanie, którzy narzekają. Profesor Khalsa wyjaśnia jednak, jak wielkim wyzwaniem jest dać jogę tym, którzy jej potrzebują np. z powodu chronicznego zmęczenia lub nowotworu. Jeśli nie mieli z jogą nic wspólnego, może warto zaproponować im zamiast mantry pogłębione oddychanie, asanę czy medytację. Uważa, że jeśli takie osoby poznają takie podstawowe sposoby, mogą kiedyś pogłębiać swoje doświadczenie już sami z siebie.
Ludzie chcą być leczeni przez system ochrony zdrowia, a joga jest ważnym potencjalnie możliwym rodzajem leczenia. Amerykański styl życia generuje ogromną liczbę chorych ludzi, co niesie za sobą ogromne koszty aby ich "ponaprawiać". Nieustannie szukamy technologicznie zaawansowanych rozwiązań - nowych magicznych pigułek i nowych procedur operacji chirurgicznych. Ale jeśli zamiast tego sięgniemy po prostsze rozwiązania - dając ludziom strategie jogiczne? To mogłoby być "wielkim wybuchem", mającym wielki wpływ na świat. W wizji prof. Khalsy, w przyszłości joga będzie rutyną oferowaną w szkołach, szpitalach, czy w wojsku. Ponieważ Zachodni system ochrony zdrowia opiera się na "naukowo udowodnionych faktach medycznych", aby uczynić jogę wiarygodną i włączyć ją do państwowego systemu ochrony zdrowia, potrzebne są badania, które tych dowodów dostarczą. Jak mówi inna nauczycielka jogi, będąca jednocześnie psycholożką zdrowia na jednym z amerykańskich uniwersytetów, "jeśli dziś nie masz dobrze udokumentowanych badań i studiów - ludzie myślą, że ta metoda nie zadziała".
"My wiemy, że joga czyni ludzi lepszymi na wielu różnych poziomach - mówi prof. Khalsa - dlaczego więc nie przekazać tego większej liczbie ludzi?"
Prof. Khalsa porównuje jogę do powszechnego w każdym domu narzędzia higieny osobistej, czegoś w rodzaju szczoteczki do zębów ale dla ciała i umysłu. "Wszyscy akceptujemy higienę zębów - uczymy się jej w szkołach, lekarze zalecają, rodzice wymagają jej od dzieci. Wyobraźcie sobie, że ludzie nie myją zębów. To byłoby niesłychane w naszym kraju. Ale co z higieną Ciała i Umysłu? Tu nie mamy nic do zaoferowania". Czy po to, żebyśmy zdrowo myśleli, nie potrzebujemy higieny?
Gdybyśmy używali jogi tak regularnie, jak naszej szczoteczki do zębów, jeśli szkoły by jej uczyły, lekarze rekomendowali, a rodzice wzmacniali - ludzie byliby fizycznie i emocjonalnie zdrowsi! W mniemaniu prof. Khalsy, cała generacja ludzi mogłaby mieć narzędzie do zredukowania stresu, nie bez znaczenia byłoby także budowanie samoświadomości.
Obecnie jest w trakcie badań dotyczących nastolatków. Stara się udowodnić że nauczanie jogi wśród młodych ludzi mogłoby mieć dobre efekty w naszym całym społeczeństwie zapobiegając wielu problemom w późniejszych okresach życia.
Badania Khalsy pokazały że joga definitywnie pobija ćwiczenia gimnastyczne jeśli chodzi o bycie w dobrej fizycznej formie i zwalczanie stresu. Khalsa zauważa: "Ponieważ joga skupia się na integracji oddechu, rozwoju uważności i koncentracji, dalece przewyższa regularne ćwiczenie jako pełne doświadczenie i sposób zredukowania efektów stresu."
Zauważa że efekt jest natychmiastowy a umiejętność tworzenia w sobie odczucia relaksacji w sposób naturalny zwiększa się po tygodniach i miesiącach praktyki.
"Sat Bir pomaga tak wielu w USA i na całym świecie, zarówno tym którzy są uznanymi naukowcami jak również tym którzy dopiero zaczynają" - mówi John Kepener szef wykonawczy Międzynarodowego Stowarzyszenia Jogi. Jest po prostu cudownie hojnym człowiekiem dającym swój czas i ekspertyzę. Również jest niesamowicie cierpliwy czekając na to by dogonić metaforę : joga jest nową szczoteczką do zębów.
Khalsa być może wyprzedził swój czas ale teraz wydaje się że świat zaczyna go gonić.
" Zauważyłem pewną zmianę nawet w przeciągu 10 lat kiedy byłem w Standfort. Dzisiaj wielu młodych naukowców interesuje się jogą i medytacją, piszą również prace naukowe na ten temat, nie było tak kiedy zaczynałem. To nowe zainteresowanie jogą świata naukowego jak mówi Khalsa zdecydowanie zwiększy wiarygodność jogi jako terapii. W miarę jak więcej naukowców interesuje się jogą, więcej propozycji będzie zaakceptowanych i napisanych , więcej studiów i badań pojawi się wtedy w recenzowanych magazynach. Kiedy otrzymasz setki powtarzających się tych samych wyników w różnych populacjach, w różnych krajach z różnych stylów wtedy zacznie rosnąć zaufanie.
Z pewnością joga przeszła długą drogę do akceptacji w społeczeństwie ale też ciągle są jakieś przeszkody które przed nią stoją tam gdzie mogłaby mieć duży wpływ, np. mogła by być receptą wypisywaną przez lekarzy. Khalsa jest przygotowany by wytrwać i spowodować by joga cieszyła się odpowiednim rozpoznaniem "Moim celem jest dostarczyć dowodów że joga ma swoje miejsce w codziennym życiu jak również w terapii, i zrobię to zbierając dowody i pokazując że to działa"
Opracowano na podstawie artykułu " Healing power of yoga" z " Yoga Journal "
May 2010Jurek Jagucki
