Wpływ jogi na stres
wtorek, 11 września 2018
Jedna z definicji jogi mówi, że joga jest procesem, który polega na utrzymywaniu życiowej równowagi oraz umożliwiający osiągnięcie pełnej kontroli nad wszystkimi stanami naszej świadomości.
Dzieje się to poprzez:
- Umiejętność zapanowania nad własnym ciałem, zmysłami, zachciankami i popędami w taki sposób, aby nam służyły oraz pomagały w rozwoju fizycznym, psychicznym i duchowym.
- Zrównoważenie, scalenie tego, co fizyczne, psychiczne i duchowe.
Joga to system samodoskonalenia i samodyscypliny, który ma przygotować nas do poznania swojej prawdziwej natury i życia zgodnie z nią. Praktykując jogę uczymy się zatem w jaki sposób powściągać takie zjawiska jak: myśli, emocje i wrażenia. Tradycja jogi mówi, że należy kontrolować wszystkie zjawiska świadomości - te negatywne, ale także te pozytywne. Powstrzymywać w tym wypadku nie oznacza tłumić, ale kontrolować, aby nie zawładnęły one naszym umysłem.
Joga daje wskazówki jak zapanować nad chaosem, który mamy w głowie. Chaosem myśli, przekonań i pragnień. Pomaga przezwyciężać wewnętrzne blokady, zrozumieć zgubny wpływ ego na życie każdego człowieka. Uczy jak radzić sobie z brakiem akceptacji do nieuniknionych zmian. Wszystkie te zmiany, blokady, oczekiwania powodują, że pojawia się stres. Tak więc im człowiek staje się bardziej świadomy, tym mniej narażony jest na stres.
Prawidłowo ćwiczona joga to proces, który przedstawia się następująco:
- Yamy (zalecenia moralne) i Niyamy (zalecenia duchowe),
- Asany, Mudry i Bandhy (pozycje ciała, gesty i praktyki gruczołowe),
- Pranayama (praktyki z oddechem i energią),
- Pratyahara (psychologia, ćwiczenia umysłu, medytacja).
W ten sposób ćwiczona joga jest panaceum na wszelkie dolegliwości związane ze stresem - fizyczne i psychiczne, ponieważ stres to nic innego jak relacja pomiędzy naszymi możliwościami a wymogami sytuacji, charakteryzująca się brakiem równowagi psychofizycznej, o którą właśnie tak zabiegamy na jodze.
Stres daje objawy fizyczne takie jak: przyspieszony rytm serca, zaburzenia trawienia, bóle głowy, bóle brzucha, drżenie rąk, szczękościsk, napięcie mięśni oraz objawy psychiczne takie jak przygnębienie i smutek albo na odwrót - skrajne podenerwowanie z czasem przekształcające się w agresję, odczucia lęku i niepokoju, depresja, kłopoty ze snem, koncentracją i pamięcią.
Bez dwóch zdań stres jest zły
Ma niekorzystny wpływ na nasz organizm i to w naszym interesie jest nauczyć się funkcjonować w taki sposób, niezależnie od wszelkich czynników zewnętrznych aby utrzymywać poziom stresu na najniższym możliwym poziomie.
Długotrwale utrzymujący się stres, a więc rozchwiana na stałe równowaga psychofizyczna z czasem może doprowadzić do różnego rodzaju schorzeń psychosomatycznych takich jak: nadciśnienie tętnicze, astma, choroba wrzodowa, atopowe zapalenie skóry, wrzodziejące zapalenie jelit, nadczynność tarczycy, gościec (reumatoidalne zapalenie stawów), niektóre typy otyłości oraz alergia.
Wymienione powyżej schorzenia to poważne dolegliwości, które powodują, że komfort naszego życia znacznie się obniża, powodując w ten sposób dodatkowy stres.
Dlatego warto poznać metody radzenia sobie ze stresem, które oferuje system jogi, ponieważ jest to system kompletny, a wdrożenie go życie zaowocuje spokojem wewnętrznym, zdrowym ciałem i duchem.
Na początek asany
To pierwsze co możesz dla siebie zrobić, kiedy czujesz się nadmiernie zestresowany. Podczas wykonywania ćwiczeń staraj się być jednak bardzo uważny, precyzyjnie i z dbałością o szczegóły wykonuj polecenia nauczyciela jogi. Sprawi to, że umysł będzie skoncentrowany na teraźniejszej czynności i nie będą do niego docierały stresujące myśli i emocje. Prawidłowo przeprowadzona sesja jogi doda Ci siły i energii, ale też rozluźni i zrelaksuje.
Warto też zwrócić uwagę na oddech
Oddech zestresowanego człowieka jest płytki, bez udziału przepony. Organizm otrzymuje wtedy za mało tlenu i szybciej się męczy. Pojawia się uczucie zmęczenia, bóle głowy i ogólne rozdrażnienie. Prowadzi to do pogorszenia sprawności intelektualnej i obniżenia odporności. Dlatego aby długo cieszyć się zdrowiem, powinniśmy zacząć od świadomego oddychania. Wtedy cały organizm działa sprawniej.
Z każdym wdechem do płuc dostaje się powietrze nasycone tlenem, a z każdym wydechem usuwany jest dwutlenek węgla. Ten cykl powtarza się ok. 20 tys. razy na dobę, 12-14 razy na minutę. Mimo to możesz być niedotleniony, gdy oddychasz płytko (wyłącznie szczytami płuc). Wtedy do dolnej części płuc dociera jedynie niewielka ilość tlenu. Im wolniej i głębiej oddychamy tym lepiej dla nas. Na jodze zazwyczaj praktykowany jest oddech przeponowy.
Przepona to mięsień, który oddziela płuca od jamy brzusznej. W trakcie wdechu powinna się obniżać robiąc miejsce dla wypełnianych powietrzem płuc, a w trakcie wydechu unosić się do góry i naciskając od dołu płuca pomagać im się opróżnić. Ćwicząc oddech przeponowy oddychamy tylko nosem. Nos stanowi swego rodzaju filtr i ogrzewa powietrze nim dotrze do płuc. Staraj się oddychać przeponą na co dzień, ponieważ umożliwia to wykorzystanie większej pojemności płuc, dostarczając organizmowi większą ilość tlenu. Twój oddech stanie się głębszy i bardziej regularny, a sam zauważysz jak do twojego życia wkracza więcej spokoju i równowagi.
Relaksacja
Każda porządna sesja jogi powinna być zakończona chociaż krótką relaksacją. Jest swoistym zwieńczeniem całej praktyki i nagrodą za wysiłki na macie. Pozwala wyciągnąć wnioski z praktyki na podstawie tego jak ciało reagowało na poszczególne pozycje, ale też sprowadza uwagę do nas samych nic jednocześnie od nas nie wymagając. Stopniowo z każdym kolejnym wydechem wprowadza nas w stan coraz większego rozluźnienia.
Rodzajów relaksacji jest wiele. Najlepiej jednak zacząć od relaksacji układu mięśniowego. Odczuwamy wtedy, że nasze mięśnie stają się ciężkie. Poczucie ciężaru mięśni odpowiada stanowi rozluźnienia - to najbardziej podstawowa relaksacja. Następną możliwością jest relaksacja układu wegetatywnego. Odczuwamy wtedy fizyczne ciepło w różnych częściach ciała, które nie są bezpośrednio zarządzane świadomą wolą. Oprócz stanu rozluźnienia budujemy większą samoświadomość, która jest drogą do wewnętrznej harmonii.
Medytacja
Kolejnym krokiem człowieka dążącego do równowagi psychofizycznej i redukcji stresu może być medytacja, czyli oczyszczenie umysłu z jakichkolwiek myśli oraz wprowadzenie go w stan wyciszenia i spokojnej obserwacji. Medytacja dodaje energii, poprawia pamięć i przede wszystkim uodpornia na stres. Rozmaite techniki medytacyjne są dziś z powodzeniem wykorzystywane w psychoterapii.
Najnowsze badania kliniczne potwierdzają dobroczynny wpływ medytacji na zdrowie. Zaobserwowano, że obniża ciśnienie krwi, zmniejsza tętno i spowalnia metabolizm. Można nią wspomagać leczenie nadciśnienia, arytmii serca i bezsenności, łagodzić migreny, chroniczny ból i depresję. Przede wszystkim jednak medytacja, zmieniając częstotliwość fal mózgowych, wpływa zbawiennie na stan umysłu. Redukuje lęk i zwiększa poziom serotoniny w mózgu.
Stres jest nieodłącznym elementem naszego życia, bez minimalnej dawki stresu człowiek nie byłby odpowiednio pobudzony do rozwoju. Długotrwały i intensywny może natomiast przyczynić się do spadku wydajności całego organizmu. Warto zatem zadbać, żeby w codziennych zmaganiach znaleźć czas na czynności, które powodują, że poziom napięcia obniża się, oddech spowalnia i czujemy się szczęśliwi.