II część - 5 Komend nauczycieli jogi, które warto poznać bliżej

Zachęceni licznymi komentarzami po ostatnim artykule na temat komend nauczycieli jogi, postanowiliśmy przytoczyć oraz rozwinąć jeszcze kilka dziwnie brzmiących, aczkolwiek istotnych komend jogowych. Najlepiej nauczcie się ich na pamięć, ponieważ to absolutne "must have" ze słowniczka początkującego jogina.

Wygląda na to, że wyobraźnia nauczycieli jogi nie ma końca. Głęboka świadomość i czucie swojego ciała przekłada się na coraz to dziwniejsze sformułowania, które mają pobudzić wyobraźnię i świadomość uczniów. Nie rzadko nauczyciele zapominają, że należy dokładnie sprecyzować o co tak naprawdę chodzi. Wysyłając komendę na przykład: "skieruj uda do środka", albo "podwiń barki pod spód", ufają, że wszyscy doskonale wiedzą co mają na myśli… Nie zawsze jednak tak jest i nie zawsze jest wystarczająca ilość czasu, aby wszystko dokładnie omówić i wytłumaczyć. Przeczytajcie uważnie poniższy tekst i nie miejcie już nigdy więcej wątpliwości o co chodzi temu joginowi…

Startujemy! Na prowadzenie wysuwa się komenda:

1. Podciągnij rzepki kolanowe do góry

Niezwykle istotna komenda, ale też nie trudno tu o błędy. Staw kolanowy jest narażony na przeciążenia związane z potężną siłą mięśnia czworogłowego uda. Ponadto jest drugim, zaraz po stawie skokowym najbardziej obciążanym stawem człowieka. Dlatego, jeśli słyszysz na zajęciach jogi komendę "podciągnij rzepki kolan do góry" nie jest ona podyktowana nadgorliwością twojego nauczyciela, ale dbałością o to, żeby twoja praktyka była bezpieczna, skuteczna i przynosiła oczekiwane rezultaty. Łatwo jest ćwiczyć niedbale, bez zwracania uwagi na szczegóły, ale nie trudno wtedy też o kontuzje. Ćwiczenie wielokrotnie powtarzane w nieprawidłowy i nieprecyzyjny sposób spowoduje, że zamiast pracować nad wzmocnieniem ciała, będziesz je przeciążać.

Bardzo często zdarza się, że ludzie miesiącami nieświadomie praktykują w nieodpowiedni sposób po prostu przeprostowując kolana. Zazwyczaj jest to spowodowane słabymi mięśniami ud lub sztywnością w stawach biodrowych wobec czego przeprost w kolanie wydaje się najłatwiejszym rozwiązaniem, aby móc wytrwać lub wejść w pozycję głębiej. Czasem po prostu nie wiemy jak pracować w pozycjach z prostymi nogami, tak aby ta praca była bezpieczna. Bardzo ważne jest, żeby nigdy nie blokować kolan. Trzeba nauczyć się odróżniać blokowanie kolana od podciągania rzepki za pomocą mięśnia czworogłowego. Jeśli masz tendencję do przeprostów w pozycjach stojących, utrzymuj lekko ugięte nogi i mocno pracuj mięśniami ud. Samą pracę podciągnięcia rzepki kolanowej do góry trzeba wykonać bardzo uważnie. Na początku warto poświęcić temu więcej uwagi, żeby nie powielać błędów. Ważne jest, żeby w trakcie podciągania rzepki kolano nie przesunęło się do tyłu a tylko i wyłącznie do góry - powinieneś wtedy poczuć, że mięsnie ud są napięte. Powodzenia!

2. Miękkie czoło…

No tak… niby jak czoło może być miękkie… ? Dotykam raz i drugi i nic się nie zmienia - nadal twarde! Więc o co chodzi nauczycielom jogi z tym miękkim czołem? Tego typu komenda pojawia się podczas wprowadzania uczniów w stan relaksu, po lub przed rozpoczęciem praktyki asan. Relaks jest w jodze równie istotny jak praca nad mocnym i elastycznym ciałem. Ponieważ kolejność rozbudzania świadomości jest taka, że najpierw pracujemy z ciałem a dopiero w pełni opanowując ciało możemy pracować nad umysłem, stąd tyle przeróżnych i szczegółowych komend dotyczących rozluźniania poszczególnych części ciała. Czy możesz sobie wyobrazić bardziej rozluźnione czoło od takiego, które jest miękkie? My też nie, dlatego właśnie takiego zwrotu używamy, aby pomóc ci w pełni rozluźnić tę część twarzy jaką jest czoło.

3. Skieruj uda do środka

Gdyby tylko uda miały kierownicę, drążek, albo chociaż jakąś małą dźwignię, którą to można by nimi kierować do środka, kiedy tylko mielibyśmy na to ochotę… jakież by to było ułatwienie dla praktykujących jogę. Ponieważ tak nie jest, musimy wykazać się chęcią i uważnością by tę komendę wykonać, dla własnego pożytku. Ta komenda nie jest wcale trudna do wykonania. Zazwyczaj podawana jest w pozycjach w siadzie, kiedy nogi są wyprostowane. Należy wtedy napiąć mięśnie ud i siłą tychże mięśni skręcić je niejako do środka. Bardzo łatwo można też sprawdzić, czy udało się tę komendę wykonać poprawnie - twoje stopy powinny ustawić się wtedy pionowo w stosunku do podłogi (stopy nie będę luźno opadały ani na zewnątrz ani do środka). Po co to robić? Grupa mięśni przywodzicieli ud przyczepiających się w okolicach guzów kulszowych, podobnie jak grupa mięśni kulszowo - goleniowych mogą wpływać na jakość skłonu do przodu i blokować go. Podczas skłonu do przodu np. w Paschimottanasanie należy pamiętać, żeby połączyć duże palce stóp i wewnętrzne kostki, spowoduje to, że uda zrotują się do środka i będziesz mógł w bezpieczny sposób wykonać pozycję skłonu.

4. Kolano nad kostką

Komenda istotna z punktu widzenia każdego, kto chce praktykować jogę zdrowo, zwracając uwagę na poprawne ustawienie ciała w pozycji. Nie trudno o kontuzję w kolanach, dlatego na kolana powinniśmy zwracać szczególną uwagę podczas praktyki. Bardzo często niestety o tym zapominamy. Najbardziej widoczne błędy w pracy z kolanami występują w pozycjach typu: Virabhadrasana I i II, kiedy to nie pilnując poprawnego ustawienia kolana, "ucieka" ono do środka. Praca z kolanem to najprościej rzecz ujmując - ruch jego zgięcia i wyprostu. Najważniejsze w ruchu zgięcia kolana jest to, aby utrzymać go w jednej linii - tak zwanej płaszczyźnie strzałkowej z biodrem i kostką. Kiedy oddalamy kolano od płaszczyzny strzałkowej w kierunku do środka to zaczynamy koślawić kolana, kiedy oddalamy na zewnątrz - szpotawimy kolana. Koślawienie kolana powoduje, że naciąga się więzadło poboczne przyśrodkowe kolana, zwiększa się kompresja w kolanie oraz działamy niekorzystnie na łąkotki. Dlatego warto ćwiczyć uważnie i traktować poważnie również i tę komendę instruktora.

5. Podwiń barki pod spód

Komenda występująca w pracy w pozycjach odwróconych bądź też w pozycji budowania mostu. Wykonujemy ją po to, aby w tychże pozycjach móc stanąć na szczytach barków, co umożliwia wydłużenie kręgosłupa. Przykładowo w pozycji: Halasana, natychmiast po przeniesieniu wyprostowanych nóg za głowę powinniśmy właśnie podwinąć barki pod spód, przenosząc ciężar ciała raz na prawą stronę ciała, tak aby lewy bark delikatnie oderwał się od podłogi i wtedy podwinąć go pod spód w kierunku do środka pleców, tą samą czynność powinniśmy wykonać też na drugą stronę. Spowoduje to, że cała pozycja będzie bardziej stabilna. Klatka piersiowa będzie otwarta i rozszerzona oraz będziemy mieli większą swobodę w zbliżaniu mostka w stronę brody, co jest niezwykle istotne z punktu widzenia tej pozycji.

W tym szaleństwie jest metoda!

To właśnie ta niesamowita precyzja i wymogi bezpieczeństwa sprawiają, że joga może być praktykowana przez wszystkich bez wyjątku i ma tak fantastyczny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Kształtuje charakter, poprzez budowanie w nas cierpliwości i systematyczności. Regularnie praktykując mając na uwadze powyższe komendy prędzej czy później musi wyjść ci to na dobre!