Jak ważne jest poczucie równowagi i jak je utrzymać?

Na co dzień niewiele zastanawiamy się nad prostymi rzeczami - nad tym w jaki sposób oddychamy albo w jakim stanie jest nasze poczucie równowagi. Poziom naszej samoobserwacji jest nieduży choć niesie tyle przydatnych informacji. Ciało samo wysyła sygnały czego mu potrzeba, należy tylko uważnie słuchać - nieumiejętność utrzymania równowagi na jednej nodze przez około 20 sekund jest odzwierciedleniem stanu w jakim obecnie znajduje się nasz mózg.

Stan swojej równowagi można najłatwiej sprawdzić próbując stanąć na jednej nodze, opierając uniesioną stopę o kolano drugiej kończyny. Jeżeli nie jesteś w stanie ustać kilkunastu sekund, musisz nad nią popracować. Umiejętność utrzymania równowagi na jednej nodze to bardzo ważny test pozwalający ocenić zdrowie naszego mózgu - tłumaczy Yasuharu Tabara, naukowiec z Uniwersytetu Kyoto. Osoby, które mają problem z równowagą, powinny zgłosić się do lekarza, bo może to wskazywać zwiększone zagrożenie chorobą mózgu lub spadkiem zdolności kognitywnych.

Nie zawsze to jednak tak daleko idący problem. W zachowaniu właściwej równowagi duże znaczenie odgrywają mięśnie posturalne, do których zaliczamy: mięśnie głębokie brzucha, przykręgosłupowe oraz dna miednicy, a także mięsień prosty i skośne brzucha, najszerszy grzbietu i pośladkowe. Żeby rozwinąć umiejętność utrzymania równowagi na jednej nodze najlepiej sięgnąć do ćwiczeń z zakresu jogi.

Wrodzone mechanizmy, które pomagają nam utrzymać równowagę:

• Błędnik - malutki narząd znajdujący się w uchu wewnętrznym. W skład błędnika wchodzą dwa sprytne mechanizmy, które odpowiedzialne są za percepcję ruchu obrotowego, oraz takie, które wyczuwają ruchy w dół i w górę.
• Wzrok - o ogromnej roli wzroku w utrzymywaniu się w pionie może przekonać się każdy, kto spróbuje stanąć na jednej nodze z zamkniętymi oczami. To właśnie niezgodność bodźców wzrokowych i bodźców z błędnika odpowiedzialna jest za chorobę lokomocyjną: czujemy ruch, ale nasze bezpośrednie otoczenie się nie porusza, co dezorientuje nasz organizm.
• Propriocepcja - czucie głębokie. Pozwala rozpoznać położenie kończyn względem siebie, a receptory nacisku rozmieszczone na powierzchni ciała umożliwiają wyczucie, w którym dokładnie miejscu opiera się ono o podłoże. Informacje ze wszystkich tych źródeł przetwarzane są przez mózg, który wysyła potem sygnały do mięśni korygujących postawę.

Korzyści z praktyki asan na jednej nodze:

• poprawa krążenia krwi - krew dociera do wszystkich organów wewnętrznych i gruczołów wydzielania wewnętrznego,
• lepsza koncentracja, cierpliwość i determinacja,
• poprawia elastyczność i siłę dolnego odcinka kręgosłupa,
• angażuje większość mięśni całego układu.

Przykładowe asany:

• Vrksasana
• Utthita hasta padangusthasana
• Natarajasana
• Virabhadrasana III

Na co zwracać uwagę układając się do asany równoważnej:

• Podstawa, czyli stopa - należy nauczyć się dobrze rozkładać ciężar ciała na stopach. Dociskając stopy do podłoża zwracasz uwagę na trzy punkty na stopie: nasada dużego palucha, małego paluszka i środek pięty. Przenosisz delikatnie ciężar ciała na nasady palców stóp, palce wydłużasz i rozszerzasz. Przenosząc ciężar ciała na pietę, będziesz odrywać nasady palców, przykurczać palce stopy i stracisz równowagę.
• Wydłużenie kręgosłupa - Tak dociśniętą stopą zaczynasz "odpychać się" od podłoża i wydłużać nogę idąc uwagą do kolana, biodra, wydłużasz kręgosłup wyciągając tył głowy w górę. Kolano nogi, na której stoisz, zostaje nieco ugięte, udo delikatnie rotuje do środka, dzięki czemu biodro nie będzie uciekać w bok i zachowasz ułożenie miednicy.
• Oddech - w każdej pozycji równoważnej oddech jest bardzo ważny. Spokojny oddech i wykonywanie spokojnych ruchów zdecydowanie ułatwi utrzymanie równowagi.

Równowaga wiąże się z podstawowymi sprawnościami motorycznymi człowieka - stanowi komponent naszej koordynacji ruchowej. Dobrze rozwinięta równowaga umożliwia organizmowi utrzymanie pozycji ciała bez zewnętrznej pomocy. Jest to niezbędne w codziennym życiu, a w szczególności przy wszelkiego rodzaju sportach - stabilne utrzymanie się na własnych nogach to absolutna podstawa - jeśli powiewa tobą jak flagą na wietrze kiedy przychodzi ci wytrwać w pozycji jogi koniecznie poświęć na trening równowagi więcej czasu. To uprzyjemni twoją praktykę.