Ganga
GANGA ("szybko idąca"), rzeka Ganges, wypływająca z Gangotri w Himalajach i wpadająca do Zatoki Bengalskiej. Jest najświętszą rzeką Indii.
Życiodajne wody Gangesu identyfikowane są z mlekiem Matki-Krowy, symbolem czystości i oczyszczającej mocy. Oczyszczają wszystkich, którzy wykąpią się w nich, napiją, dotkną lub nawet tylko na nie popatrzą.
Dla swych wyznawców Ganges jest rzeką matką, obietnicą zbawienia. Gdy wyznawcy ją obrażą, rzeka wyzwala swe siły i wylewa z brzegów czyniąc wielkie zniszczenia. Wszystkie miasta zbudowane na brzegach Gangesu są święte ze względu na swoje położenie.
Brzegi Gangesu są głównym miejscem pielgrzymek wszystkich pobożnych Hindusów, zwłaszcza takie miejscowości jak: Gangotri (źródła G.), Hardwar (zw. też Gangadwara "brama G."; miejsce gdzie G. spływa z gór na nizinę), Prayaga (obecnie. Allahabad, gdzie łączy swe wody z również świętą Jamuną [Jamuna lub Dźamna] oraz z mityczną, podziemną rzeką Saraswati), Kasi (Benares, najświętsze miasto Hindusów) oraz Gangasagar (ujście do morza).
Pragnieniem każdego hindusa jest spędzić ostatnie dni życia nad brzegami świętej rzeki. Śmierć w tym miejscu gwarantuje dostanie się do nieba.
Największe znaczenie ma Benares. Starzy ludzie przybywają tam, aby dokonać żywota, a krewni przywożą spalone prochy swoich bliskich, wrzucają je w nurty Gangesu i odprawiają ofiary dla zmarłych przodków.
Śmierć nad brzegami Gangi złożenie prochów w jej wodach jest dla przeciętnego hindusa najprostszym i najskuteczniejszym sposobem osiągnięcia niebiańskich rozkoszy. Wody Gangesu zmazują wszelkie grzechy — nie tylko te popełnione w czasie obecnego życia, ale i we wszystkich poprzednich.
Woda z Gangesu roznoszona jest przez pielgrzymów w zalakowanych garnkach po całych Indiach. Podaje się ją gościom weselnym, chorym i umierającym.
Według mitologii Ganga stanowiła ucieleśnieniem bogini Gangi. W odpowiedzi na prośbę króla Bhagirathy, popartą surową ascezą, zgodziła się zstąpić na ziemię, aby obmyć i oczyścić prochy 60 tys. synów jego przodka Sagary, spalonych przez gniewne spojrzenie wieszcza. Aby jednak ustrzec ziemię przed miażdżącym naporem jej spadających w dół wód, Siwa zgodził się przyjąć ich impet na własną głowę. Z jego spadających włosów Ganga spłynęła łagodnie na ziemię i podążyła w kierunku morza.
Zlewając się z oceanem, spłynęła do świata podziemnego, aby wypełnić swoją misję.
W ikonografii Ganga przedstawiana jest jako piękna i łaskawa bogini jadąca na krokodylu gangesowym (makara), trzymając w dłoniach lotos i naczynie z wodą.