Pralaja
PRALAJA - "rozpłynięcie" lub "rozpuszczenie" - okresowa zagłada materialnego wszechświata pod koniec jego cyklu przejawiania się.
Najdokładniej opisują ten proces purany, nie są jednak zgodne co do jego definicji.
Hinduscy kosmolodzy obliczyli trwanie cyklu na 2 miliardy lat, czyli tyle, ile trwa jeden dzień (kalpa) w życiu Brahmy.
Na końcu każdej kalpy, po zakończeniu kolejnego cyklu, żar słoneczny staje się tak wielki, że spala wszystkie 3 światy (niebo, ziemię i świat podziemny). Po ich całkowitym spopieleniu nadchodzą ogromne chmury i przez setki lat pada deszcz, przemieniając wszystko w Ocean Prawód (Chaos)
Na poziomie mitologicznym jest to chwila, w której Brahma zasypia i zaczyna się noc Brahmy. Po okresie snu następuje jego przebudzenie i ponowna kreacja świata z wód Chaosu - nowy początek, nowy Złoty Wiek. Aby jednak ludzkość mogła na nowo rozpocząć szczęśliwą egzystencję, mitologia daje możliwość przetrwania tego potopu dla pewnych ludzi, których zadaniem będzie danie pocz. nowej ludzkości.
Czasami jest to grupa 7 wieszczów (ryszi), którą Wisznu pod postacią ryby ratuje z kosmicznej powodzi; czasami jest to Manu, praojciec rodzaju ludzkiego.
Może to być także bliżej nie sprecyzowana grupa "dobrych ludzi".
Ta zalążkowa forma ludzkości funkcjonuje jako metafora transmigrującej duszy z jednego życia do ponownych narodzin.
Purany rozróżniają 4 rodzaje pralaja, w zależności od poziomu, na jakim następuje:
1) nitja-pralaja - stała pralaja, czyli fizyczna śmierć jednostkowa w cyklu narodzin;
2) atjantika-pralaja - nieskończona prala - ostateczne duchowe wyzwolenie z więzów sansary; 3) prakryta-pralaja - pierwotna pralaja lub maha-pralaja - wielka pralaja, czyli totalne rozpłynięcie się wszelkiego bytu w końcu życia Brahmy;
4) najmittika-pralaja - okazjonalna pralaja, związana z cyklem jug lub okresowymi awatarami
Bibliografia:
Praca zbiorowa: Mały słownik klasycznej myśli indyjskiej. Semper, Warszawa, 1992
Georg Feuerstein Joga Encyklopedia, Brama -Książnica włóczęgów i uczonych, Poznań 2004
Georg Feuerstein Na początku była liczba Limbus, Bydgoszcz 1995
Wikipedia - portal internetowy