Maja
MAJA (wyraz pochodzący od czasownikaMA "wymierzać, kształtować, tworzyć").
W Rygwedzie termin ten znaczy "moc, potęga, zdolność, umiejętność" — zwłaszcza nadprzyrodzona, niezwykła.
Dysponentami maja były największe postacie panteonu wedyjskiego, bóstwa w szczególny sposób związane z kreacją (rozum
W późniejszych tekstach Rygwedy owa maja oznacza umiejętność stwarzania rzeczy czy stanów nierzeczywistych, pozornych, złudnych. W tym ujęciu maja to podstęp, oszustwo, sztuczka kuglarska, omamienie, iluzja.
W filozofii wedanta oraz w buddyzmie, maja jest iluzją, namacalną i mentalną rzeczywistością codziennie absorbującą świadomość żywych istot, zakrywającą przed nimi prawdę na temat tożsamości i ich związku z Brahmanem. Koncepcja mai pochodzi z Upaniszadów.
Według hinduizmu maja oddziałuje głównie poprzez tzw. fałszywe ego (ahankara), czyli utożsamianie się z materialnym ciałem, oraz poprzez przywiązanie do posiadanych rzeczy (mameti). Pokonanie wpływu mai jest konieczne do wyjścia z cyklu sansary i osiągnięcia wyzwolenia (mokszy).
Bibliografia
Praca zbiorowa: Mały słownik klasycznej myśli indyjskiej. Semper, Warszawa, 1992
Georg Feuerstein Joga Encyklopedia, Brama -Książnica włóczęgów i uczonych, Poznań 2004
Wikipedia - portal internetowy