Wać

WAĆ ( "mowa, język"), indyjski odpowiednik koncepcji logosu.
Począwszy od Rygwedy idea kreacyjnej Mowy, funkcjonowanie języka, a w następnej kolejności — fonetyka i gramatyka, stanowiły bardzo ważny element indyjskiej filozofii i nauki.
W Indiach język był rozpatrywany najczęściej w kontekście rytualnym. Samo pochodzenie języka wynika z rytuału poprzez recytowanie mantr konstruuje się językowe Universum. Zasadniczą koncepcją kosmogonii wedyjskiej jest ofiara, która kreuje Wszechświat i utrzymuje go w stanie dynamicznej równowagi, a Mowa sakralna uruchamia ofiarę i kieruje nią. Ten fakt nasuwa już wniosek o kreacji Kosmosu przez Mowę.
Mowa (język) jest nazywaniem, a jej główną cechą jest znaczenie.
Pod względem ontologicznym mowa stoi wyżej niż rzeczywistość empiryczna, a imię boga jest ważniejsze niż sam bóg.
Pochodzenie Wać (mowy) jest niejasne — istniała ona po prostu wiecznie, niezależnie od istnienia świata, bogów i ludzi.
Początek wać wiąże się jednak zwykle z nadawaniem imion.
Od samego początku wyraźnie rozróżnia się mowę ludzką (język) i Mowę kreacyjną. Mowa kreacyjna, źródłowa, jest tylko jedna (Jedna Rzeczywistość, Jeden Byt), choć różnorodnie kształtowana i rozdzielana, na różne języki. Dokonują tego wieszczowie lub bogowie. Źródłowa Wać dzieli się na 4 części, które znają tylko natchnieni wieszczowie i kapłani-bramini, ale zwykłym ludziom dostępna jest tylko jedna, używana jako język ludzki.
Zwykły śmiertelnik, nawet jeśli styka się z Wać w jej widzialnych i słyszalnych przejawach, to i tak nie zna jej prawdziwej natury.
Koncepcja wać jest ściśle związana z funkcjonowaniem umysłu, towarzyszy bowiem wszystkim myślom i mistycznym wizjom. Zakłada się więc myślenie werbalne, nigdy obrazowe
Późniejsze teksty wedyjskie traktują boską Mowę gł. w dwóch aspektach:
1) jako ideę najwyższego Bytu
2) personifikowaną, piękną boginię Wać.
W swym pierwszym aspekcie Wać jest utożsamiania z brahmanem, najwyższą Prawdą i sylabą OM. W aspekcie drugim, mitologicznym, Wać jest żeńską formą energii boga, jego małżonką Saraswati, boginią nauki, elokwencji i erudycji.
Bogini Wać jest wszechobecna i obejmuje wszystkie 3 sfery hinduskiego Wszechświata, ma więc trojaką (trójdzielną) naturę: ziemską, pośrednią i niebiańską.