Gajatri
GAJATRI
1) Nazwa jednej z najważniejszych miar metrycznych poezji staroindyjskiej, zwłaszcza wedyjskiej. Zwrotka składa się z 24 sylab podzielonych na 3 stopy 8-zgłoskowe.
2) Nazwa najsłynniejszej zwrotki Rygwedy i całej Wedy w ogóle — ułożonej w tym metrum. Strofa ta (RW III,62,10) brzmi:
"Obyśmy światłość tę posiedli
cudowną boga Sawitara, *
niech on pobudzi nasze myśli"
Tat sauitur vareniam
bhargo devasya dhimahi I
dhiyo yo nah pracodayat.
(Tekst mantry spolszczony, bez liter sanskryckich.)
Zwrotkę tę, zwaną też sawitri ("związana z Sawitarem"), uznaje się w tradycji indyjskiej za najważniejszą, najświętszą mantrę Wedy, reprezentującą całe Objawienie.Gajatri jest jednym z nielicznych wersetów Wedy do dzisiaj żywych, znanych i powszechnie recytowanych.
Odmawianie gajatri należy do obowiązkowego, codziennego rytuału ludzi "podwójnie urodzonych" czyli braminów, kszatrijów, wajśjów.
* Wedyjskie bóstwo solarne, personifikacja wschodzącego Słońca.
